Nadmierne wypadanie włosów – przyczyny oraz skuteczne metody leczenia

Wypadanie włosów to temat, który budzi ogromne emocje. Jednak zanim wpadniesz w panikę, widząc kolejne kosmyki na szczotce, weź głęboki oddech. To może być sezonowe wypadanie włosów, które jest całkowicie normalne. Dlatego w tym artykule, opierając się na najnowszych badaniach, wyjaśnimy mechanizmy rządzące Twoją fryzurą i podpowiemy, jak skutecznie powstrzymać wypadanie włosów.

Co znajdziesz w artykule?

1. Kiedy wypadanie włosów jest normą?
2. Najczęstsze przyczyny nadmiernego wypadania włosów
3. Jak powstrzymać wypadanie włosów?
4. Czego szukać w kosmetykach na wypadanie włosów?
5. Najczęściej zadawane pytania (FAQ)

Kiedy wypadanie włosów jest normą?

Codziennie tracimy od 50 do 100 włosów i jest to zjawisko całkowicie naturalne. Aby zrozumieć, kiedy mamy do czynienia z nadmiernym wypadaniem włosów, musimy przyjrzeć się cyklowi ich życia.

Cykl życia włosa

Mieszki włosowe pracują w rytmie, który składa się z trzech faz:

• Anagen (faza wzrostu): Trwa od 2 do 6 lat. To czas, kiedy komórki macierzyste intensywnie pracują, a włos rośnie. W zdrowej skórze głowy 80–90% włosów znajduje się właśnie w tej fazie.
• Katagen (faza przejściowa): Krótki moment przebudowy, gdy mieszek włosowy kurczy się.
• Telogen (faza spoczynku): Trwa 2-4 miesiące. Włos jest martwy i czeka na wypchnięcie przez nowy. To właśnie te włosy widzisz podczas mycia czy czesania.

Problem pojawia się, gdy proporcje tych faz zostają zaburzone. Jeśli zauważasz, że włosy wypadają garściami, a na szczycie głowy pojawia się prześwitująca skóra, może to świadczyć o tym, że zbyt wiele mieszków włosowych przedwcześnie przeszło w stan spoczynku (telogen) lub uległo miniaturyzacji.

Najczęstsze przyczyny nadmiernego wypadania włosów

Wypadanie włosów może mieć wiele przyczyn, lecz do głównych zaliczamy:

• uwarunkowania genetyczne,
• zaburzenia gospodarki hormonalnej,
• choroby ogólnoustrojowe,
• choroby zakaźne skóry głowy,
• przewlekły stres,
• dietę ubogę w składniki odżywcze,
• nieprawidłową pielęgnację i uszkodzenia mechaniczne.

Uwarunkowania genetyczne a nadmierne wypadanie włosów

Kluczowym graczem w procesie łysienia pozostaje gen AR (receptora androgenowego). To on decyduje o nadwrażliwości mieszków na hormon DHT, co prowadzi do ich nieodwracalnej miniaturyzacji, czyli sytuacji, w której mieszek produkuje krótsze i cieńsze włosy ².

Jednak nauka przynosi nadzieję. Nowsze analizy dowodzą, że samo posiadanie "złych" genów nie przesądza o łysieniu. Decydująca jest ich ekspresja, na którą realnie wpływasz poprzez styl życia: poziom stresu, dietę czy redukcję stanów zapalnych ³.

Choroby i zmiany hormonalne

Twoje włosy są doskonałym barometrem tego, co dzieje się wewnątrz organizmu. Nadmierne wypadanie włosów bardzo często jest sygnałem ostrzegawczym wysyłanym przez układ endokrynny. Do najczęstszych stanów chorobowych wpływających na kondycję fryzury należą:

• Choroby tarczycy – zarówno niedoczynność (w tym choroba Hashimoto), jak i nadczynność tarczycy bezpośrednio wpływają na metabolizm komórkowy, spowalniając podziały w macierzy włosa i prowadząc do ich przerzedzenia ⁴.
• Cukrzyca i insulinooporność – badania potwierdzają silny związek między wysokim poziomem insuliny a ryzykiem wystąpienia łysienia androgenowego. Zaburzenia gospodarki cukrowej osłabiają naczynia krwionośne odżywiające cebulki włosów ⁵.
• PCOS (zespół policystycznych jajników) – wiąże się z nadmiarem androgenów, co u kobiet często skutkuje łysieniem androgenowym typu męskiego (prześwity na czubku głowy).
• Hiperandrogenizm – czyli stan nadmiaru androgenów (męskich hormonów płciowych), który dotyczy zarówno mężczyzn, jak i kobiet. Kluczowym mechanizmem jest tu przekształcanie się testosteronu w dihydrotestosteron (DHT), który oddziałuje na wrażliwe genetycznie mieszki włosowe. Prowadzi to do ich miniaturyzacji – procesu, w którym włosy odrastają coraz cieńsze, krótsze i jaśniejsze, aż w końcu mieszek przestaje produkować nowy włos ⁶.
• Łojotokowe zapalenie skóry głowy – przewlekły stan zapalny wywołany przez grzyby Malassezia. Charakteryzuje się występowaniem zmian łuszczycowych, swędzenie skóry głowy i zaczerwienieniem. Taki stan osłabia zakotwiczenie włosów i przyspiesza ich wypadanie.

Przewlekły stres

Czy wiesz, że mieszek włosowy jest traktowany przez naukowców jak miniaturowy narząd neuroendokrynny? Oznacza to, że jest niezwykle czuły na sygnały płynące z Twojego układu nerwowego. Nic dziwnego w tym, że to właśnie przewlekły stres jest często przyczyną wypadania włosów. 

Wysoki poziom kortyzolu (hormon stresu) działa jak hamulec dla mieszków włosowych. Jednak – to, co najbardziej myli pacjentów – efekt wypadania włosów jest często opóźniony w czasie. Włosy wypadają zazwyczaj nie w momencie silnego stresu, ale około 3 miesiące po trudnym wydarzeniu ⁷.

Jest to klasyczny mechanizm łysienia telogenowego (Telogen Effluvium). Pod wpływem stresora mieszki włosowe przedwcześnie kończą fazę wzrostu i masowo przechodzą w fazę spoczynku (telogen). Musi upłynąć kilka tygodni, zanim martwy włos zostanie wypchnięty przez nowy – stąd ten "efekt opóźnienia" ⁷.

Dieta uboga w składniki odżywcze

Z biologicznego punktu widzenia Twoje włosy nie są narządem niezbędnym do przeżycia. Kiedy w Twoim organizmie pojawiają się niedobory składników odżywczych, mądry system zarządzania energią najpierw wykorzysta ją dla kluczowych organów (serca czy mózgu), drastycznie odcinając dostawy do mieszków włosowych.

Mało zróżnicowana dieta może być bezpośrednią przyczyną wypadania włosów.

Jakich witamin brakuje, gdy wypadają włosy?

Gdy zauważasz nadmierne wypadanie włosów, Twój organizm może sygnalizować braki takich składników jak:

• żelazo (ferrytyna) – jedna z głównych przyczyn łysienia telogenowego. Bez żelaza krew nie dostarcza tlenu niezbędnego do wzrostu włosa.
• witaminy z grupy B (w tym biotyna) – kluczowe dla metabolizmu komórkowego
• witamina D3 – jej receptory znajdują się bezpośrednio w mieszku włosowym, a jej niedobór osłabia cykl wzrostu włosa.
• cynk – odpowiada za syntezę białek (w tym keratyny) i regulację pracy gruczołów łojowych ⁸.

Uwaga: Niedobory makro- i mikroelementów powinny być sprawdzone z pomocą odpowiednich badań diagnostycznych. Samodzielne przyjmowanie suplementów nie jest rozsądnym rozwiązaniem, a w niektórych przypadkach może stanowić zagrożenie dla zdrowia.

Nieprawidłowa pielęgnacja

Wciąż pokutuje mit, że rzadkie mycie "oszczędza" włosy. To błąd! Badania wykazały, że rzadkie mycie prowadzi do nagromadzenia sebum i zanieczyszczeń, co tworzy idealne środowisko dla rozwoju grzybów Malassezia. Wywołują one stany mikrozapalne, które mogą powodować wypadanie włosów.

Równie ważny jest sposób mycia. Agresywne pocieranie skóry głowy (zamiast delikatnego masażu) oraz stosowanie szamponów o zasadowym pH (> 5.5) zwiększa tarcie między włóknami włosa i uszkadza ich osłonkę (kutykulę). Prowadzi to do uszkodzeń mechanicznych struktury włosa, sprawiając, że staje się on łamliwy i podatny na wypadanie¹⁰.

Uszkodzenia mechaniczne

Często nieświadomie sabotujemy swoją walkę o lepszą kondycję włosów. Choć mieszek włosowy jest potężnym „miniorganem”, jego fizyczne zakotwiczenie w skórze ma swoje granice wytrzymałości. 

Ciasne fryzury mogą powodować przerzedzenie włosów. Modne, idealnie gładkie koki („sleek bun”), ciasne kucyki noszone codziennie, a przede wszystkim przedłużanie włosów, generują stałe napięcie mechaniczne. Jest to zjawisko znane w dermatologii jako łysienie z pociągania (traction alopecia).

Działa tu prosta fizyka: długotrwała siła ciągnąca włókno włosa dosłownie wyrywa cebulkę włosa z jej naturalnego miejsca lub powoduje stan zapalny wokół mieszka.W efekcie dochodzi do osłabienia ukrwienia i uszkodzenia mechanicznego struktury, co może prowadzić do trwałej utraty włosów, zwłaszcza w okolicy czołowej i skroniowej ¹¹.

Jak powstrzymać wypadanie włosów?

Nie ma jednej magicznej tabletki, bo nie ma jednej przyczyny łysienia. Skuteczna strategia zależy od tego, dlaczego Twoje włosy nadmiernie wypadają. Zanim sięgniesz po silne leki, musisz wiedzieć, z czym walczysz.

Kiedy udać się do specjalisty z nadmierną utratą włosów?

Kierunek: Trycholog

Jeśli Twoja skóra głowy swędzi, jest zaczerwieniona, boli przy dotyku (trichodynia) lub obserwujesz łuszczenie, nie zwlekaj. Specjalista wykona badanie trychoskopem – to bezbolesna metoda, która w dużym powiększeniu oceni kondycję mieszków włosowych i stan skóry. W trudniejszych, niejednoznacznych przypadkach (np. podejrzenie łysienia bliznowaciejącego) niezbędna może okazać się biopsja skóry głowy. Mając pełen obraz tego, jak „z bliska” wyglądają Twoje włosy, ekspert dobierze celowaną kurację, by powstrzymać wypadanie włosów.

Kierunek: Endokrynolog

Jeśli nadmierne wypadanie to jeden z wielu objawów (np. tyjesz bez powodu, jesteś ciągle senna, masz nieregularne cykle), problem leży głębiej. Lekarz zleci badania hormonalne, aby ustalić źródło problemu. Pamiętaj: ustabilizowanie hormonów to fundament, który sprawi, że terapie zewnętrzne (wcierki, szampony) będą w ogóle miały szansę zadziałać. 

Jeśli wypadanie włosów występuje pomimo pomocy specjalistów, postaraj się zmienić codzienne nawyki, które mogą sprzyjać ich nadmiernemu wypadaniu.

Nawyki, które pomagają ograniczyć nadmierne wypadanie włosów

Nawet najlepiej dobrane leki mogą nie przynieść efektów, jeśli środowisko, w którym rośnie włos – czyli skóra głowy – będzie zaniedbane. Lekarz leczy chorobę, ale to Ty, poprzez swoje nawyki, tworzysz warunki do odrostu.

Częstotliwość mycia: Obalamy mity

Czy częste mycie osłabia włosy? Absolutnie nie. To szkodliwy mit. Przetrzymywanie sebum prowadzi do namnażania drożdżaków i stanów zapalnych, które nasilają wypadanie ¹⁰.

Zasada jest prosta: Myj skórę głowy tak często, jak tego potrzebuje – nawet codziennie. Łagodne środki myjące oczyszczą skalp z czynników drażniących, nie naruszając bariery hydrolipidowej.

Peeling trychologiczny: Klucz do wchłaniania

Aby składniki takie jak adenozyna czy Kopexil mogły zadziałać, muszą dotrzeć do mieszka. Regularny peeling (np. kwasowy/enzymatyczny) usuwa zrogowaciały naskórek i czopy łojowe, odblokowując ujścia mieszków. To "otwarcie drzwi" dla składników aktywnych wcierki.

Psychologia utraty włosów: Przerwij błędne koło

Nadmierne wypadanie włosów to nie tylko problem estetyczny, ale i trudne doświadczenie emocjonalne, często prowadzące do utraty pewności siebie. Niestety, stres napędza mechanizm błędnego koła: Stres (kortyzol) ➔ Stan zapalny ➔ Wypadanie włosów ➔ Większy stres

Z tego powodu w BasicLab promujemy podejście holistyczne. Zadbaj o regenerację, sen i dietę przeciwzapalną. Pamiętaj, że fizjologiczny cykl odrostu włosa to minimum 3-4 miesiące ⁷. Bądź dla siebie wyrozumiał_ i daj swojemu organizmowi czas na reakcję.

Czego szukać w kosmetykach na wypadanie włosów?

W BasicLab wyznajemy zasadę: zrozumienie mechanizmu to klucz do skutecznej terapii. Jeśli wypadają włosy, musimy działać wielotorowo:

• stymulować wzrost,
• hamować zwłóknienie
• poprawiać ukrwienie skóry głowy
• i ograniczać rozwój chorób skóry głowy.

Składniki aktywne na wypadanie włosów

Składniki aktywne kosmetyków, które wykazują najwyższą skuteczność w walce z nadmiernym wypadaniem włosów:

• Adenozyna – potężny modulator cyklu włosa. Badania wykazują, że stymuluje ona czynnik wzrostu FGF-7, bezpośrednio wydłużając fazę anagenu (wzrostu). Jest świetną alternatywą dla minoksydylu, szczególnie w przypadku wypadania włosów u kobiet, ponieważ pogrubia włókno włosa bez ryzyka podrażnień ^{12, 13}.
• Kopexil – działa na strukturę wokół włosa. Przeciwdziała sztywnieniu kolagenu (zwłóknieniu), dzięki czemu cebulki włosa mogą być mocniej zakotwiczone w skórze właściwej. Badania in vivo sugerują, że może być nawet skuteczniejszy w indukowaniu odrostu niż niektóre klasyczne leki ¹⁴.
• Kofeina i nikotynian metylu – ten duet to "zastrzyk energii". Kofeina hamuje negatywny wpływ testosteronu na mieszki włosowe i dodaje komórkom energii do podziałów ¹⁵. Nikotynian metylu działa jak pompa – rozszerza naczynia krwionośne, zapewniając cebulkom włosowym dopływ tlenu i składników odżywczych. Pamiętaj: zaczerwienienie i ciepło po aplikacji to dobry objaw – znaczy, że mikrokrążenie działa!
• Prebiotyki – klucz do równowagi mikrobiomu, który stanowi unikalny „ekosystem” Twojej skóry głowy. Zaburzona flora bakteryjna (dysbioza) prowadzi do przewlekłych mikrostanów zapalnych wokół mieszka włosowego. Prebiotyki wspierają rozwój pożytecznych bakterii, przywracając harmonię niezbędną do stworzenia zdrowego środowiska dla wzrostu włosa.

Rekomendowane dermokosmetyki na wypadanie włosów

Najczęściej zadawane pytania (FAQ)

Poniżej odpowiadamy na pytania, które najczęściej zadajecie nam w wiadomościach.

Twoja droga do gęstych włosów

Jak można przyspieszyć szybkość wzrostu włosów po wypadaniu? Odpowiednią pielęgnacją i nawykami, które będą wspierać zdrowe włosy, ale przede wszystkim – zrozumieniem fizjologii.

Musisz wiedzieć, że biologicznego cyklu włosa nie da się drastycznie wydłużyć, ale można go zoptymalizować. Kluczem jest stworzenie idealnego mikroklimatu na skórze głowy. Poprzez pobudzenie mikrokrążenia (masaż i składniki aktywne) oraz wyciszenie stanów zapalnych, dajesz swoim cebulkom sygnał do pracy na najwyższych obrotach. Traktuj ten proces jak maraton, a nie sprint. Zdrowa, ukrwiona skóra głowy to jedyny fundament, na którym – przy odrobinie cierpliwości – zbudujesz trwałą objętość.

Napisz do nas na porada@basiclab.shop. Nasz zespół ekspertów przeanalizuje Twój przypadek i pomoże Ci zbudować plan pielęgnacyjny, który przywróci równowagę Twoim włosom, a Tobie – pewność siebie.

Bibliografia:

1. Mehra, S. (2025). P136 Psychological impact of hair loss in women: a qualitative systematic review. British Journal of Dermatology, 193
2. Yap, C. X., Sidorenko, J., Wu, Y., Kemper, K. E., Yang, J., Wray, N. R., Robinson, M. R., & Visscher, P. M. (2018). Dissection of genetic variation and evidence for pleiotropy in male pattern baldness. Nature Communications, 9(1), 5407.
3. Grymowicz, M., Rudnicka, E., Podfigurna, A., Napierala, P., Smolarczyk, R., Smolarczyk, K., & Meczekalski, B. (2020). Hormonal Effects on Hair Follicles. International Journal of Molecular Sciences, 21(15), 5342. https://doi.org/10.3390/ijms21155342
4. Hughes, E. C., Syed, H. A., & Saleh, D. (2024). Telogen Effluvium. StatPearls Publishing.
5. Ding, X., Bai, Z., Wang, W., Gu, Y., Li, Z., & Fan, Y. (2025). Exploring the Causal Relationship and Molecular Mechanisms Between Fasting Insulin and Androgenetic Alopecia: A Mendelian Randomization Study with Bioinformatics Analysis. Clinical, Cosmetic and Investigational Dermatology, 18, 355–36
6. Vujovic, A., & Del Marmol, V. (2014). The Female Pattern Hair Loss: Review of Etiopathogenesis and Diagnosis. BioMed Research International, 2014, 767628.
7. Lewin, J. (2024). Telogen effluvium (temporary hair loss). Medically reviewed by P. Ngo. Pobrane 27 listopada 2025, https://www.medicalnewstoday.com/articles/321590
8. Almohanna, H. M., Ahmed, A. A., Tsatalis, J. P., & Tosti, A. (2018). The Role of Vitamins and Minerals in Hair Loss: A Review. Dermatology and Therapy (Heidelberg), 9(1), 51–70. https://doi.org/10.1007/s13555-018-0278-6
9. Gomes, N., Silva, N., & Teixeira, B. (2025). Assessing the relationship between dietary factors and hair health: A systematic review. Nutrition and Health. https://doi.org/10.1177/02601060251367206
10. Punyani, S., Tosti, A., Hordinsky, M., & Yeomans, D. (2021). The Impact of Shampoo Wash Frequency on Scalp and Hair Conditions. Skin Appendage Disorders, 7(3), 1–11. https://doi.org/10.1159/000512786
11. American Academy of Dermatology Association. (b.d.). Hairstyles that pull can lead to hair loss, https://www.aad.org/public/diseases/hair-loss/causes/hairstyles
12. Szendzielorz, E., & Spiewak, R. (2025). Adenosine as an Active Ingredient in Topical Preparations Against Hair Loss: A Systematic Review and Meta-Analysis of Published Clinical Trials. Biomolecules, 15(8), 1093. https://doi.org/10.3390/biom15081093
13. Iino, M., Ehama, R., Nakazawa, Y., & Iwabuchi, T. (2007). Adenosine Stimulates Fibroblast Growth Factor-7 Gene Expression Via Adenosine A2b Receptor Signaling in Dermal Papilla Cells. Journal of Investigative Dermatology, 127(6), 1318–1325. https://doi.org/10.1038/sj.jid.5700728
14. Skopljak, E., Kopexil Vs Minoxidil: Which One Is Better For You In 2024? Medically reviewed by A. Revene,
15. Dhurat, R., Chitallia, J., May, T. W., Jayaraaman, A. M., Madhukara, J., Anandan, S., Vaidya, P., & Klenk, A. (2017). An Open-Label Randomized Multicenter Study Assessing the Noninferiority of a Caffeine-Based Topical Liquid 0.2% versus Minoxidil 5% Solution in Male Androgenetic Alopecia. Skin Pharmacology and Physiology, 30(6), 298–305.