Cera trądzikowa – jak o nią zadbać i co ją powoduje?

Cera trądzikowa jest problemem osób w każdym wieku, nie tylko młodzieży w okresie dojrzewania. Niemowlęta czy osoby dorosłe także mogą doświadczać tego schorzenia dermatologicznego. Niezależnie od peselu, prawie każdy, kto ma problem z trądzikiem, chce się go pozbyć. Jest to sprawa trudna, gdyż często rozszyfrowanie źródła problemu jest zagwozdką nawet dla doświadczonych dermatologów. W artykule postaramy się podpowiedzieć Ci, jak zadbać o skórę, by przywrócić jej równowagę. Dowiesz się, jaka jest geneza trądziku, co wpływa na pracę gruczołów łojowych, jak pielęgnować cerę trądzikową i jakich błędów się wystrzegać, by zminimalizować ryzyko wyprysków. Mamy nadzieję, że zawarte porady pomogą Ci w budowaniu zdrowej relacji ze skórą.

Co znajdziesz w artykule?

1. Cera trądzikowa - charakterystyka
2. Skąd się biorą pryszcze?
3. Przyczyny trądziku
4. Jak dbać o cerę trądzikową?
5. Składniki aktywne dla cery trądzikowej
6. Pielęgnacja cery trądzikowej

Cera trądzikowa - charakterystyka

Cera trądzikowa charakteryzuje się przede wszystkim skłonnością do występowania krostek, grudek i zaskórników. Zmiany skórne mogą przybierać różne postacie. Nie zawsze choroba ma przebieg agresywny, w którym twarz pokrywają bolące guzki. Czasem na cerze trądzikowej pojawiają się małe stany zapalne i zaskórniki zamknięte/otwarte.

Najczęściej zmianom towarzyszy łojotok, jednak czasem trądzik może występować także na cerze suchej.

Skąd się biorą pryszcze?

Nie ma jednego winowajcy, który powodowałaby niedoskonałości. Trądzik może mieć bardzo wiele przyczyn, a wyjaśnienie problemu utrudnia złożony proces powstawania zaskórników i stanów zapalnych.

Pomijając skomplikowane procesy regulujące poziom hormonów, wszystko zaczyna się w ujściu gruczołów łojowych (potocznie nazywanych porami). Jeśli zgromadzą się tam martwe komórki naskórka i nadmiar sebum, to dochodzi do zaczopowania „porów”. Nie będą one mogły prawidłowo odprowadzać łoju na powierzchnię skóry, co przyczyni się do powstania zaskórników.

Powyższe zmiany tworzą idealne środowisko do rozwoju i namnażania się bakterii Cutibacterium acnes, które powodują powstawanie stanów mikrozapalnych. Tak właśnie rodzą się czerwone i bolesne zmiany trądzikowe- krosty i grudki zapalne. 

Przyczyny trądziku

Zanim przejdziemy do opisu idealnej pielęgnacji cery trądzikowej, chcemy Ci kompleksowo przedstawić przyczyny problemu. Musisz pamiętać, że skóra trądzikowa nie bierze się znikąd. Czasem problem leży znacznie głębiej, dlatego warto wiedzieć, co wpływa na produkcję sebum i co może zaburzać homeostazę skóry.

Nieodpowiednia dieta

Popularnym czynnikiem, który wpływa na wzmożenie problemów skórnych, jest nieodpowiednia dieta. Określenie idealnego jadłospisu na trądzik jest niemożliwe, gdyż jest on kwestią bardzo indywidualną. Żywność powinna być dopasowana do potrzeb Twojego organizmu. Jeśli więc zauważasz, że po zjedzeniu jakiegoś produktu pojawia Ci się więcej stanów zapalnych, to postaraj się wykluczyć bądź zminimalizować jego ilość w codziennej diecie.

Jest jednak kilka grup artykułów, które dość często potęgują problemy skórne. Badania udowadniają, że przetwory mleczne mają wpływ na przebieg trądziku pospolitego u niektórych osób- spożywanie dużej ilości nabiału może wzmagać występowanie wyprysków. Warto jednak podkreślić, że fermentowane produkty, takie jak maślanka, jogurty czy kefir, mogą wręcz pomóc w przypadku skóry trądzikowej, gdyż wpłyną pozytywnie na zróżnicowanie mikrobiomu jelit.

Mamy także złą wiadomość dla miłośników czekolady: zdecydowanie nie pomoże Ci ona w wyleczeniu trądziku. Jedne z badań podkreślają, że nawet 25g czekolady dziennie może nasilać zmiany skórne.

W pielęgnacji cery problematycznej nie pomogą Ci także produkty wysokoprzetworzone, wysokotłuszczowe i wysokowęglowodanowe. Jeśli masz skłonność do wyprysków, to chwile szczęścia z chipsami, popcornem piwem czy hamburgerami, mogą kosztować Cię niemałymi niespodziankami na twarzy.

Osoby z zaburzeniami gospodarki cukrowej mogą także doświadczać nasilenia zmian trądzikowych przy diecie o wysokim indeksie glikemicznym. W takim przypadku warto rozważyć wprowadzenie w swój jadłospis żywności o niskim IG, a także ograniczenie ilości posiłków.

---

 Dylemat pielęgnacyjny: Alkohol a trądzik

Alkohol powoduje odwodnienie organizmu, co może prowadzić także do przesuszenia skóry. Jak wspomniałyśmy już wcześniej, w przypadku wysuszenia gruczoły łojowe mogą zacząć produkować nadmiar sebum, co może przyczyniać się do powstawania stanów zapalnych.

Pracy gruczołów łojowych nie pomogą także kolorowe drinki. Ilość cukru zawartego w kolorowym alkoholu przyczyni się do nagłego wyrzuty insuliny, który może zaburzyć pracę sebocytów (komórki produkujące sebum). Właśnie dlatego często po nocnych eskapadach barwne drinki powodują także niechciane ubarwienia twarzy w postaci wyprysków.

---

ROZWIĄZANIE: Jak jeść przy skórze trądzikowej?

Stres - aktywator cery problematycznej

Stres jest nieodłączną częścią naszego życia, jednak jego przewlekłe występowanie może przyczynić się do zaburzenia pracy gruczołów łojowych. Dlaczego tak się dzieje? Powoduje on wzrost stężenia we krwi neuropeptydu P, który wpływa na nadprodukcję sebum.

Co więcej, zaburza pracę układu krwionośnego, co upośledza procesy oddychania komórkowego - skóra jest gorzej zaopatrzona w składniki odżywcze. Osłabia również funkcje odpornościowe, co będzie przyczyniać się do powstawania stanów zapalnych.

Osoby, które mają problemy skórne, często popadają w błędne koło. Trądzik powoduje u nich stres, a stres nasila objawy trądziku. Wyjście z tej pułapki nie jest proste, szczególnie, że kreowany w mediach obraz idealnej skóry codziennie  atakuje naszą samoocenę. Jeśli więc doświadczasz silnego stresu, terapia Twojego trądziku powinna uwzględniać również dbanie o dobrostan psychiczny oraz odpoczynek.  

Nie traktuj pryszczy jak swoich wrogów. Zapomnij o tanich hasłach reklamowych, które nawołują Cię do walki w trądzikiem w imię idealnej skóry. Pamiętaj, że czasami problemy skórne są sygnałem od Twojego organizmu, który możesz odczytać jako „coś jest u mnie nie tak”. Postaraj się odnaleźć przyczynę i zaopiekuj się sobą - czy to poprzez lepszą dietę, czy też inne kosmetyki. Efekty poprawy wyglądu przyjdą z czasem, a każdy dodatkowy stres nie będzie sprzyjać Twojej pielęgnacji cery trądzikowej.

ROZWIĄZANIE: Jak zredukować codzienny stres, by zmniejszyć ilość wyprysków?

Nieodpowiednia pielęgnacja skóry trądzikowej

Popularną przyczyną niechcianych wyprysków jest nieodpowiednia pielęgnacja skóry. Paradoksalnie, dość rzadko odnosi się ona do zbyt małej ilości odpowiednich preparatów. Zdecydowanie częściej osoby z cerą trądzikową chcą zadbać o swoją skórę za bardzo.

Koreańskie mycie twarzy 5 razy dziennie czy codzienne peelingi, które mają pozbyć się wszelkich niedoskonałości, nie są dobrymi pomysłami. Takie nawyki będą skutecznie uszkadzać Twoją barierę hydrolipidową (BHL), która jest pierwszą linią obrony przed wszelkimi czynnikami zewnętrznymi. 

Podobny błąd popełniamy w przypadku „zasuszania” pryszczy. Niektórzy BasicLoverzy i BasicLoverki mogą pamiętać głośne hasła z lat 90. i początku XXI wieku, które nawoływały do zasuszenia wyprysków. O ile takie punktowe działanie może być czasem sensowne, o tyle smarowanie się maścią cynkową na większym obszarze może przynieść Ci więcej szkód niż pożytku.

Tylko pomyśl: Twoja skóra ma zaburzoną pracę gruczołów łojowych. To prawda, że być może teraz ich praca jest wzmożona, jednak jeśli przesuszysz cerę matującymi produktami, to ich reakcja będzie dość oczywista - gruczoły łojowe jeszcze bardziej „zabiorą się do pracy”. Zamiast pokonać nadmierne wydzielanie sebum, będziesz je eskalować. 

ROZWIĄZANIE: Jak powinna wyglądać pielęgnacja cery trądzikowej?

Zaburzenia hormonalne

Nasz organizm jest systemem naczyń połączonych, dlatego hormony mają ogromny wpływ na stan Twojej skóry. W znaczący sposób warunkują Twój wygląd i jeśli nie mają prawidłowych poziomów, to mogą powodować trądzik.

Jakie hormony warto zbadać przy trądziku?

• testosteron
• dehydroepiandrostendion (DHEA)
• dihydrotestosteron (DHT)
• TSH
• hormony tarczycy (T3 , T4) 
• insulina
• hormon lutoetropowy (LH)
• folikulotropowy (FSH)
• prolaktyna
• estrogeny
• progesteron

Nie próbuj interpretować badań „na własną rękę”. Czasem pozornie dobre poziomy mogą być mylące, gdyż ważny jest także stosunek poszczególnych hormonów względem siebie. Koniecznie umów się do lekarza endokrynologa, by poznać interpretację Twoich wyników.

Jak dbać o cerę trądzikową?

W skutecznej pielęgnacji skóry trądzikowej kluczowe jest kompleksowe podejście. Musisz zadbać o siebie od zewnątrz i od wewnątrz. A jak możesz to zrobić?

Bogata dieta

Kojarzysz powiedzenie „jesteś tym, co jesz”?  Jeśli borykasz się ze skórą trądzikową, to weź je szczególnie do serca. Badania udowadniają, że odpowiednia dieta może mieć pozytywny wpływ na znaczące złagodzenie stanów zapalnych.

Przy cerze trądzikowej warto uzupełnić swoją dietę o:

• NNKT (kwasy z rodziny omega-3 i omega-6, które znajdziesz m.in. w: tranie, rybach morskich, olejach roślinnych czy awokado)
• produkty wspierające mikrobiom skóry (m.in.: fermentowany nabiał, kiszona kapusta, ogórki kiszone)
• produkty o niskim indeksie glikemicznym (m.in.: chleb pełnoziarnisty, płatki owsiane, jabłka, truskawki, marchew, ryby, jaja)
• produkty bogate w antyoksydanty (m.in.: papryka, brokuł, aronia, owoce cytrusowe, czarne porzeczki).

Redukcja stresu

Osoby borykające się z cerą trądzikową powinny zadbać o uregulowanie pracy układu hormonalnego. W tym celu niezbędna jest m.in. redukcja stresu. Ciekawostką jest to, że w redukcji trądziku może pomóc Ci ... medytacja. Badania udowadniają, że obniżenie poziomu kortyzolu z pomocą ćwiczeń medytacyjnych może przyspieszać gojenie stanów mikrozapalnych, a nawet ograniczać powstawanie zaskórników. Wytłumaczenie takiej zależności jest dość skomplikowane, jednak niektórzy naukowcy doszukują się powiązań wyglądu skóry z mikrobiotą jelitową. Stres powoduje dysbiozę jelitową, która sprzyja ogólnemu stanu zapalnemu w całym organizmie.

Na odpowiednią pracę hormonów wpływ ma także rytm dobowy. Odpowiednia ilość snu także może pozytywnie wpłynąć na Twój wygląd skóry z trądzikiem. (Bowe)

Odpowiednia pielęgnacja cery trądzikowej

W przypadku skóry trądzikowej odpowiednia pielęgnacja może być na wagę złota. Z pomocą kosmetyków możesz skutecznie poprawić wygląd swojej cery. Istotne jest m.in. dobranie odpowiednich preparatów myjących o działaniu oczyszczającym, które będą zawierać łagodne substancje myjące.

Kosmetyki zawierające substancje antybakteryjne, które będą skutecznie ograniczać rozwój bakterii, pomogą Ci złagodzić stany zapalne. Warto także pamiętać o regularnym złuszczaniu naskórka, jednak nie popadaj w przesadę! Częste złuszczanie może poważnie uszkodzić barierę hydrolipidową skóry z trądzikiem, a wówczas oprócz typowych stanów zapalnych mogą pojawić się także podrażnienia, zaczerwienienia czy stany mikrozapalne.

Składniki aktywne dla cery trądzikowej

Kosmetyki do cery trądzikowej powinny zawierać odpowiednie substancje aktywne, które uregulują pracę gruczołów łojowych, zadbają o prawidłowe złuszczanie naskórka i nawilżenie skóry.

Najskuteczniejsze składniki aktywne do cery trądzikowej, które możesz znaleźć w kremach to:

• retinoidy (retinol, retinal)  – niejedna cera trądzikowa może pokochać działanie retinoidów. Kremy do cery trądzikowej z retinolem lub retinalem wpływają na normalizację złuszczania w przewodach gruczołów łojowych, ograniczają powstawanie zaskórników i wspomagają odnowę naskórka.
• probiotyki i prebiotyki – w pielęgnacji skóry trądzikowej znacząco mogą pomóc w złagodzeniu przebiegu choroby. Jak to możliwe? Twoją skórę zamieszkuje ponad bilion bakterii reprezentujących około 1000 różnych gatunków. Jeśli ekostystem skóry jest zaburzony, to może się to manifestować niedoskonałościami na jej powierzchni. Kremy z prebiotykami pomagają „nakarmić” dobre bakterie tak, żeby proporcja drobnoustrojów odpowiadała warunkom, które ma zdrowa skóra.
• kwas salicylowy – substancja, która skutecznie złuszcza naskórek i odblokowuje zaczopowane ujścia gruczołów łojowych, zmniejsza zaskórniki, wykazuje działanie antybakteryjne i przeciwzapalne.
• kwas mlekowy – delikatny kwas, który także reguluje pracę gruczołów łojowych poprzez zapobieganiu namnażaniu się szkodliwych bakterii. W niskich stężeniach jest dobrym rozwiązaniem dla osób cer wrażliwych, gdyż nawilża skórę.
• kwas migdałowy – działa antybakteryjnie, delikatnie pomaga złuszczyć naskórek i pomaga w redukcji nadmiaru sebum.
• kwas glikolowy – kwas o małym rozmiarze cząsteczek, który hamuje aktywność enzymów odpowiedzialnych za spójność korneocytów, dzięki czemu pomaga skutecznie złuszczyć naskórek.
• kwas azelainowy – łagodzi stany zapalne, złuszcza naskórek i pomaga uregulować ilosć sebum. Badania wykazują, że jest równie skuteczny co nadtlenek benzoilu, lecz jest lepiej tolerowany.
• nadtlenek benzoilu – substancja aktywna do skóry trądzikowej, która hamuje namnażanie się bakterii Cutibacterium acnes, które są odpowiedzialne za zmiany zapalne.

Pielęgnacja cery trądzikowej

Przejdźmy od teorii do praktyki i zastanówmy się, jak powinna wyglądać idealna pielęgnacja skóry trądzikowej. Poniżej znajdziesz przykładowy plan, który powinien skutecznie zminimalizować ilość wyprysków.

Warto jednak pamiętać, że cera trądzikowa może mieć różne podłoże problemu, dlatego jeśli poniższe porady nie przyniosą u Ciebie zadowalających efektów, to zawsze możesz zgłosić się do nas o pomoc! Możesz opisać swój problem i wysłać maila na adres porada@basiclab.pl, a pomożemy Ci dobrać kosmetyki do Twojej skóry.

Krok 1: Oczyszczanie skóry trądzikowej

Pierwszym krokiem Twojej pielęgnacji powinno być dokładne oczyszczanie cery trądzikowej. Jeśli stosujesz na co dzień makijaż lub mieszkasz w mieście, to do mycia twarzy powinnaś/ powinieneś używać dwóch produktów:

• płyn micelarny do cery trądzikowej
• oczyszczający żel lub pianka do cery trądzikowej, który zawiera łagodne substancje myjące.

Przy cerze tłustej dość sporym błędem jest wybieranie mocno wysuszających produktów myjących. Kluczem do łagodzenia trądziku jest zdrowa i nawilżona skóra, a agresywne substancje aktywne będą wyłącznie podrażniać barierę hydrolipidową, co doprowadzi do błędnego koła wyprysków.

W naszej ofercie znajdziesz płyny micelarne i żele oczyszczające, które są dedykowane do skóry tłustej, lecz jednocześnie wrażliwej. Taki kosmetyk skutecznie łagodzi podrażnienia, zwęża rozszerzone pory i działa antybakteryjnie. Kompleksowo zadba o cerę trądzikową już na etapie jej oczyszczania, co wspomoże efekty dalszych kroków pielęgnacji.

Krok 2: Złuszczanie

Istnieje duże prawdopodobieństwo, że Twoja cera trądzikowa ma problem z keratynizacją naskórka. Dodatkowe wsparcie z zewnątrz pomoże Ci skutecznie zmniejszyć ryzyko powstawania zaskórników i innych niedoskonałości.

Dobrym wyborem będą kwasy, które nie tylko usuwają martwy naskórek, lecz także wykazują działanie antybakteryjne. Pamiętaj, że zawsze należy je stosować w pielęgnacji wieczornej, gdyż podnoszą ryzyko powstawania przebarwień na powierzchni skóry.

Wśród naszych kosmetyków znajdziesz peeling kwasowy dedykowane skórze trądzikowej – peeling kwasowy zmniejszający niedoskonałości. Zawiera on kwas migdałowy, kwas szikimowy i laktobionowy oraz dwa silne antyoksydanty: glutation i resweratrol. Kompleksowo pomaga oczyścić skórę i pobudza ją do odnowy.

Krok 3: Nawilżanie

Dobry krem nawilżający do cery trądzikowej może czasem całkowicie odmienić oblicze efektów pielęgnacji. Przy wyborze preparatów warto zwrócić uwagę szczególnie na te o lekkiej konsystencji, które zawierają substancje antybakteryjne, łagodzące zmiany mikrozapalne i regenerujące.

Do niedawna osobom ze skórą trądzikową polecałyśmy głównie krem z ceramidami o lekkiej konsystencji lub emu-żel. Jednak do naszej oferty weszły specjalne dobrane kosmetyki do skóry trądzikowej, które opierają się na rewolucyjnym podejściu poprawy mikrobiomu.

Lekka emulsja normalizująca to kosmetyk, który sprawdzi się do każdego typu skóry. Jej głównym zadaniem jest regulacja pracy gruczołów łojowych, które są przyczyną zmian trądzikowych. Skład oparty jest o kompleks komórek macierzystych noni, który przywraca balans mikrobiomu, redukuje sebum i zmniejsza widoczność gruczołów łojowych. Zawiera wszystko, czego potrzebuje cera trądzikowa – substancje seboregulujące, nawilżające i łagodzące zmiany mikrozapalne. Najlepiej sprawdzi się w przypadku cery tłustej.

Drugim wariantem, który sprawdzi się w pielęgnacji cery trądzikowej, jest prebiotyczny krem wyciszający. Jego formuła oparta jest o prebiotyki, które mogą być efektywnym rozwiązaniem w pielęgnacji trądziku różnego pochodzenia. Ten preparat może być ratunkiem dla osób, które walczą z trądzikiem wieku dorosłego, gdyż skutecznie pomaga odbudować prawidłowy mikrobiom i wzmacnia barierę naskórkową.

Nasze nawilżające kremy do cery trądzikowej sprawdzą się zarówno w pielęgnacji porannej, jak i wieczornej.

Krok 4: Serum do cery trądzikowej

Jeśli chcesz kompleksowo zadbać o skórę trądzikową, to musisz wdrożyć do pielęgnacji także odpowiednie serum do cery trądzikowej. Rozglądaj się za preparatami, które mają działanie antyoksydacyjne, antybakteryjne i przeciwzapalne.

Wśród naszych produktów znajdziesz kilka perełek, które doskonale sprawdzają się do cery problematycznej. Jednym z ulubionych preparatów BasicLoverek i BasicLoverów jest serum zmniejszające niedoskonałości z niacynamidem. To kultowy preparat, który skutecznie pomaga zredukować ilość wyprysków i znacząco wygładza skórę. Do wieczornej pielęgnacji świetnie sprawdzą się także retinoidy, które przynoszą bardzo satysfakcjonujące efekty w pielęgnacji cery trądzikowej.

Na dzień warto zadbać o odpowiednią ochronę przed wolnymi rodnikami. Nasza trawiasta witamina C skutecznie sprawdzi się w tym zadaniu, a przy okazji pomoże Ci zmniejszyć przebarwienia potrądzikowe.

Krok 5: Krem SPF do cery trądzikowej

SPF do cery trądzikowej jest absolutnym must-have Twojej pielęgnacji! Bardzo dużym błędem jest wystawianie twarzy saute na działanie promieni słonecznych. Choć aż 60% osób borykających się z trądzikiem może odczuć chwilową poprawę, to najczęściej objawy wracają ze zdwojoną siłą.

Opalanie sprzyja pogrubianiu warstwy rogowej naskórka, gdyż nasza skóra traktuje słońce jako naturalne zagrożenie. Dodatkowo sprzyja przesuszeniu skóry, które nigdy nie wpływa pozytywnie na gruczoły łojowe. Krem z filtrem do cery trądzikowej pomoże Ci zminimalizować negatywne działanie promieni słonecznych i ochroni Twoją skórę przed niekorzystnymi zmianami.

W naszej gamie kosmetyków odnajdziesz emlusję i krem z filtrem o lekkiej konsystencji, które skutecznie chronią przed słońcem nie obciążając skóry.

Bibliografia:

• I. Lenartowicz, Biblia Zdrowej Cery, Skin Doctor, wydawnictwo Znak, Kraków 2018
• J. Gillbro, Zrozum Swoją Skórę, Fakty, Mity i Porady, wydawnictwo Kobiece, Wydanie I, Białystok 2020,
• Whitney Bowe, MD oraz Kristin Loberg, Ukryte źródło piękna. Bakterie a zdrowa skóra, wydawnictwo Galaktyka, 2019
• S. Vongraviopap, P. Asawanonda, Dark chocolate exacerbates acne, International Journal of Dermatology, may 2016, dostęp: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26711092/
• S.Netea , S.Janssen, M. Jaeger, T. Jansen, L. Jacobs, G. Miller-Tomaszewska, T. Plantinga, M. Netea, L. Joosten, Chocolate consumption modulates cytokine production in healthy individuals, Cytokine volume 62, issue 1, April 2013, dostęp: https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S1043466613000549?via%3Dihub
• Caroline Caperton, MD, MSPH,a Samantha Block, BS,a Martha Viera, MD,a Jonette Keri, MD, PhD,a and Brian Berman, MD, Double-blind, Placebo-controlled Study Assessing the Effect of Chocolate Consumption in Subjects with a History of Acne Vulgaris, the Journal of Clinicial and Aesthetic Dermatology, volume 7(5), May 2014, dostęp: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4025515/