Ergotioneina w kosmetykach – jak działa i czy ma skutki uboczne?

Ergotioneina zdobywa coraz większe zainteresowanie naukowców ze względu na swoje wyjątkowe właściwości antyoksydacyjne. Jej działanie doceniają nie tylko producenci kosmetyków, lecz także branża suplementacyjna. W naszym artykule skupimy się jednak na tym, na czym znamy się najlepiej w BasicLab. Ergotioneina w kosmetykach jest fascynującym tematem, który szczególnie powinien przyciągnąć Twoją uwagę, jeśli masz przebarwienia lub chcesz chronić skórę przed fotostarzeniem. Badania pokazują, że może być ona nawet skuteczniejsza niż witamina C. Ale o tym za chwilkę :)

Co znajdziesz w artykule?

1. Co to jest ergotioneina?
2. Jak działa ergotioneina w pielęgnacji skóry?
3. Ergotioneina w kosmetykach – mechanizm działania
4. Kosmetyki z ergotioneiną – dla kogo?
5. Czy ergotioneina jest bezpieczna?
6. Antyoksydacyjne serum z ergotioneiną BasicLab

Co to jest ergotioneina?

Ergotioneina (EGT) to naturalny aminokwas siarkowy, który wykazuje silne właściwości antyoksydacyjne i ochronne. Jest syntetyzowana przez niektóre mikroorganizmy, takie jak bakterie i grzyby jadalne (boczniaki i białe pieczarki). Ludzkie ciało nie jest w stanie samodzielnie jej produkować, ale ma specjalne mechanizmy transportowe, które pozwalają na skuteczne jej przyswajanie i wykorzystanie.

W kosmetologii ergotioneina jest ceniona za swoją zdolność do neutralizowania reaktywnych form tlenu (ROS) i ochrony skóry przed stresem oksydacyjnym, co przekłada się na jej działanie przeciwstarzeniowe, regeneracyjne i ochronne.

Ergotioneina w suplementach

Suplementy diety z ergotioneiną zdobywają w ostatnim czasie sporą popularność i ma to swoje uzasadnienie. Liczne badania wskazują, że ergotioneina może działać jako skuteczny antyoksydant, wspierając organizm w walce ze stresem oksydacyjnym i procesami starzenia. Jej właściwości ochronne sprawiają, że jest szczególnie ceniona w profilaktyce chorób neurodegeneracyjnych oraz wspomaganiu funkcji układu odpornościowego.

Suplementacja ergotioneiny jest uważana za bezpieczną, a jej stosowanie może być korzystne szczególnie dla osób narażonych na stres oksydacyjny. Warto jednak pamiętać, że optymalne dawkowanie powinno być dostosowane indywidualnie i najlepiej skonsultowane z dietetykiem.

Jak działa ergotioneina w pielęgnacji skóry?

Ergotioneina w kosmetykach skutecznie wspiera zdrowie skóry na wielu poziomach. Wykazuje ona m.in. :

• silne działanie przeciwutleniające – ergotioneina skutecznie chroni komórki skóry przed uszkodzeniami wywołanymi przez nadmiar wolnych rodników ¹
• ochrona przed fotostarzeniem – właściwości przeciwutleniające ergotioneiny pomagają opóźniać zewnątrzpochodne starzenie się skóry ^{2, 3}
• działanie przeciwstarzeniowe – ergotioneina poprawia syntezę kolagenu typu I i wykazuje działanie regenerujące ¹
• zmniejszenie skłonności do przebarwień – ergotioneina hamuje aktywność enzymu powodującego powstawanie przebarwień.
• pozytywny wpływ na skórę skłonną do niedoskonałości – pomaga w redukcji stanów mikrozapalnych i podrażnień.
• wsparcie dla skóry wrażliwej – łagodzi skutki stresu środowiskowego, np. smogu czy promieniowania UV.
• działanie regeneracyjne – wspomaga procesy regeneracyjne i naprawcze.

Ergotioneina w kosmetykach – mechanizm działania

Obecność ergotioneiny na rynku kosmetycznym umacnia się z każdym rokiem. Nie dziwi nas to, gdyż badania opisujące jej działanie deklasują swoją skutecznością inne innowacyjne składniki kosmetyczne, które do tej pory były uważane za złoty standard pielęgnacji skóry.

Ochrona przed stresem oksydacyjnym

Stres oksydacyjny jest jednym z głównych zagrożeń prowadzących do przedwczesnego starzenia się skóry. Powoduje on degradację kolagenu, uszkodzenia DNA komórek oraz przyczynia się do powstawania zmarszczek i utraty elastyczności skóry.

Zastosowanie ergotioneiny pomaga chronić komórki skóry przed szkodliwym działaniem wolnych rodników, neutralizując reaktywne formy tlenu (ROS) oraz mobilizując naturalne mechanizmy antyoksydacyjne organizmu.

Badania wykazały, że ergotioneina:

• Redukuje poziom ROS powstających na skutek ekspozycji na promieniowanie UV oraz zanieczyszczenia środowiska ²
• Aktywuje enzymy antyoksydacyjne, takie jak dysmutaza ponadtlenkowa (SOD), co wzmacnia naturalne zdolności obronne skóry ²
• Pobudza ekspresję genów antyoksydacyjnych odpowiedzialnych za mechanizmy ochronne komórek i zwiększa odporność skóry na uszkodzenia ²
• Zmniejsza poziom markerów starzenia komórkowego, co spowalnia procesy degeneracyjne ²

Więcej o tym, jak nadmiar wolnych rodników wpływa na procesy starzenia skóry możesz przeczytać w naszym artykule:

Antyoksydacja, czyli jak wygrać z upływającym czasem

Działanie przeciwstarzeniowe

Starzenie się skóry jest procesem złożonym, obejmującym degradację kolagenu, utratę elastyczności, powstawanie zmarszczek oraz zwiększoną wrażliwość na czynniki zewnętrzne, takie jak promieniowanie UV. Ergotioneina, dzięki swoim właściwościom antyoksydacyjnym i regeneracyjnym, wykazuje silne działanie przeciwstarzeniowe, chroniąc skórę przed uszkodzeniami oraz wspierając jej odnowę.

Badania wykazały, że ergotioneina:

• wspomaga produkcję kolagenu typu 1, który odpowiada za jędrność skóry
• zmniejsza aktywność enzymów degradujących kolagen, takich jak MMP-1, czyli metaloproteinaza macierzy zewnątrzkomórkowej 1, które są aktywowane m.in. w wyniku ekspozycji na promieniowanie UV
• chroni komórki skóry przed negatywnym działaniem czynników zewnętrznych, dzięki swoim właściwościom antyoksydacyjnym.

Łagodzenie stanów mikrozapalnych i podrażnień

Codzienna ekspozycja skóry na zanieczyszczenia, promieniowanie UV oraz stres oksydacyjny prowadzi do przewlekłych stanów mikrozapalnych, które przyspieszają proces starzenia się skóry oraz osłabiają jej barierę ochronną. Stan zapalny może również przyczyniać się do powstawania zaczerwienień, nadwrażliwości i pogorszenia kondycji skóry.

Badania wykazały, że ergotioneina:

• Zmniejsza aktywność NF-κB, głównego regulatora odpowiedzi prozapalnej (badanie sugeruje właściwości przeciwzapalne) ⁴
• Łagodzi zaczerwienienia i nadwrażliwość skóry, pomagając w regeneracji skóry skłonnej do podrażnień i alergii ⁵
• Działa ochronnie na barierę hydrolipidową skóry, poprawiając jej nawilżenie i zmniejszając przeznaskórkową utratę wody (TEWL), co wzmacnia odporność skóry na czynniki zewnętrzne ⁶

Regeneracja skóry

Proces regeneracji skóry jest kluczowy dla utrzymania jej zdrowego wyglądu oraz odporności na czynniki zewnętrzne. Uszkodzenia wywołane przez promieniowanie UV, stres oksydacyjny czy stany mikrozapalne mogą osłabiać funkcje skóry i prowadzić do jej przedwczesnego starzenia.

Ergotioneina wspiera naturalne mechanizmy regeneracyjne skóry, przyspieszając odnowę komórkową i wspomagając odbudowę uszkodzonych struktur skórnych.

Badania wykazały, że L-ergotioneina:

• Stymuluje namnażanie fibroblastów, co przyspiesza regenerację skóry i wspomaga jej zdolność do samonaprawy ⁷
• Chroni DNA mitochondrialne, zapobiegając uszkodzeniom komórek ⁸
• Poprawia funkcjonowanie keratynocytów, co prowadzi do skuteczniejszej regeneracji naskórka i wzmacnia barierę ochronną skóry ⁹

Ochrona przed przebarwieniami

Tyrozynaza to kluczowy enzym, który bierze udział w syntezie melaniny odpowiadającej za pigmentację skóry. Nadmierna aktywność tyrozynazy może prowadzić do przebarwień, takich jak melasma czy plamy posłoneczne. Badania wskazują, że ergotioneina (EGT) może działać jako inhibitor tyrozynazy, hamując produkcję melaniny i potencjalnie wspierając terapie depigmentacyjne.

Choć nie mamy jeszcze badań dot. tego, jak l-ergotioneina radzi sobie z działaniem depigmentacyjnym, to wyniki badań in vitro sugerują jej potencjalną skuteczność w redukcji przebarwień.

Badania wykazały, że ergotioneina:

• Działa jako inhibitor tyrozynazy, zmniejszając jej aktywność w sposób zależny od dawki ¹⁰
• Zmniejsza ilość DOPAchromu, kluczowego prekursora melaniny, co ogranicza jej syntezę ¹⁰
• Nie działa jedynie jako przeciwutleniacz, lecz bezpośrednio hamuje enzym tyrozynazę, co odróżnia ją od innych antyoksydantów o potencjalnym działaniu rozjaśniającym ¹⁰

Chociaż wciąż potrzebne są badania nad jej skutecznością w gotowych produktach kosmetycznych, mechanizm działania ergotioneiny sugeruje, że może być skutecznym składnikiem kosmetyków rozjaśniających skórę i wspomagać terapie redukcji przebarwień.

Kosmetyki z ergotioneiną – dla kogo?

Ze względu na swoje wszechstronne działanie ergotioneina sprawdzi się w pielęgnacji różnych typów skóry. W szczególności będzie korzystna dla osób:

• z dojrzałą skórą – chroni przed starzeniem i poprawia jędrność skóry.
• ze skórą wrażliwą – łagodzi podrażnienia i stany mikrozapalne.
• zmagających się z przebarwieniami – wspomaga wyrównywanie kolorytu skóry.
• narażonych na działanie czynników zewnętrznych – smog, promieniowanie UV, stres oksydacyjny.
• po zabiegach kosmetologicznych – wspomaga regenerację skóry.

Czy ergotioneina jest bezpieczna?

Ergotioneina jest składnikiem dobrze tolerowanym przez skórę i nie wykazuje właściwości drażniących. Może być stosowana nawet w kosmetykach przeznaczonych dla skóry wrażliwej i ultrawrażliwej.

Jest także dobrym wyborem dla osób, które mają problemy z tolerancją witaminy C. Jeśli nie udało Ci się znaleźć serum z witaminą C, które polubiłaby Twoja skóra, ergotioneina będzie strzałem w dziesiątkę!

Antyoksydacyjne serum z ergotioneiną BasicLab

Antyoksydacyjne serum wzmacniające 0,5% ergotioneiny, 5% kompleksu diglukozydu kwasu galusowego

Serum, które zachwyci Cię nie tylko efektami, ale i samą formulacją. Dwużelowa formuła z widocznymi nośnikami lipofilowymi z koenzymem Q10 jest nietypowym i bardzo efektownym rozwiązaniem. Produkt skutecznie redukuje skutki fotostarzenia (przebarwienia czy zmarzszczk) oraz wpływa na widoczne rozjaśnienie cery.

Zobacz produkt

Antyoksydacyjne serum wzmacniające 1% ergotioneiny, 10% kompleksu diglukozydu kwasu galusowego, 3% kompleksu senolitycznego, EGCG

Wersja z wyższym stężeniem ergotioneiny i kompleksu diglukozydu kwasu galusowego. Zawiera dodatkowo kompleks senolityczny, który usuwa komórki "zombie" (odpowiedzialne za stan zapalny i uszkodzenia w otaczających je komórkach) oraz EGCG, które poprawia regenerację skóry i szczelność bariery hydrolipidowej.

Zobacz produkt

Bibliografia:

1. Tsay, G. J., Lin, S.-Y., Li, C.-Y., Mau, J.-L., & Tsai, S.-Y. (2021). Comparison of single and combined use of ergothioneine, ferulic acid, and glutathione as antioxidants for the prevention of ultraviolet B radiation-induced photoaging damage in human skin fibroblasts. Processes, 9(7), 1204. https://doi.org/10.3390/pr9071204
2. Li, Y., Gao, J., Liu, S., Chen, S., Wei, X., Guan, Y., Li, X., Li, Y., Huang, Z., Li, G., Zhao, Y., Liu, P., & Zhang, Y. (2024). Ergothioneine protects against UV-induced oxidative stress through the PI3K/AKT/Nrf2 signaling pathway. Clinical, Cosmetic and Investigational Dermatology, 17, 1309–1319. https://doi.org/10.2147/CCID.S449987
3. Markova, N., Yarosh, D., Smiles, K., & Karaman-Jurukovska, N. (2009). The natural antioxidant L-ergothioneine is integral to the skin's defense against ultraviolet-induced oxidative damage. Photobiology, Phototherapy, and Photosensitivity Diseases, 60(3, Suppl. 1), AB156. https://doi.org/10.1016/j.jaad.2008.11.685
4. Rahman, I., Gilmour, P. S., Jimenez, L. A., Biswas, S. K., Antonicelli, F., & Aruoma, O. I. (2003). Ergothioneine inhibits oxidative stress- and TNF-alpha-induced NF-kappa B activation and interleukin-8 release in alveolar epithelial cells. Biochemical and Biophysical Research Communications, 302(4), 860–864. https://doi.org/10.1016/s0006-291x(03)00224-9
5. Ko, H. J., Kim, J., Ahn, M., Kim, J. H., Lee, G. S., & Shin, T. (2021). Ergothioneine alleviates senescence of fibroblasts induced by UVB damage of keratinocytes via activation of the Nrf2/HO-1 pathway and HSP70 in keratinocytes. Experimental Cell Research, 400(1), 112516. https://doi.org/10.1016/j.yexcr.2021.112516
6. Liu, H.-M., Tang, W., Wang, X.-Y., Jiang, J.-J., Zhang, W., & Wang, W. (2023). Safe and effective antioxidant: The biological mechanism and potential pathways of ergothioneine in the skin. Molecules, 28(4), 1648. https://doi.org/10.3390/molecules28041648
7. Li, Y., Gao, J., Liu, S., Chen, S., Wei, X., Guan, Y., Li, X., Li, Y., Huang, Z., Li, G., Zhao, Y., Liu, P., & Zhang, Y. (2024). Ergothioneine protects against UV-induced oxidative stress through the PI3K/AKT/Nrf2 signaling pathway. Clinical, Cosmetic and Investigational Dermatology, 17, 1309–1319. https://doi.org/10.2147/CCID.S449987 (eCollection 2024)
8. Bazela, K., Solyga-Zurek, A., Debowska, R., Rogiewicz, K., Bartnik, E., & Eris, I. (2014). l-Ergothioneine protects skin cells against UV-induced damage—A preliminary study. Cosmetics, 1(1), 51–60. https://doi.org/10.3390/cosmetics1010051
9. Markova, N. G., Karaman-Jurukovska, N., Dong, K. K., Damaghi, N., Smiles, K. A., & Yarosh, D. B. (2009). Skin cells and tissue are capable of using L-ergothioneine as an integral component of their antioxidant defense system. Free Radical Biology and Medicine, 46(8), 1168–1176. https://doi.org/10.1016/j.freeradbiomed.2009.01.021
10. Liao, W. C., Wu, W. H., Tsai, P.-C., Wang, H.-F., Liu, Y.-H., & Chan, C.-F. (2012). Kinetics of ergothioneine inhibition of mushroom tyrosinase. Applied Biochemistry and Biotechnology, 166(2), 259–267. https://doi.org/10.1007/s12010-011-9421-x