Trądzik młodzieńczy – jak poprawić wygląd skóry trądzikowej?
Okres dojrzewania wiążę się z burzą hormonalną, która często uwidacznia się także na naszej skórze. Trądzik młodzieńczy występuje u blisko 100% osób w wieku 15-17 lat! Bądźmy szczerzy: ten problem skórny często nie jest prosty w leczeniu i pielęgnacji, jednak kompleksowe działania potrafią zdecydowanie poprawić stan cery trądzikowej. W tym artykule przedstawimy Ci nie tylko, jak wybrać kosmetyki do skóry trądzikowej, lecz także podpowiemy, jakie codzienne nawyki pomogą Ci działać holistycznie na niedoskonałości.
Co znajdziesz w artykule?
- Co to jest trądzik młodzieńczy?
- Jak powstają „pryszcze” w trądziku młodzieńczym?
- Objawy trądziku młodzieńczego
- Jak wygląda trądzik młodzieńczy?
- Przyczyny trądziku młodzieńczego
- Co na trądzik młodzieńczy?
- Domowe sposoby na trądzik młodzieńczy
- Dieta na trądzik młodzieńczy
- Kosmetyki na trądzik młodzieńczy
- Zestawy kosmetyków na trądzik młodzieńczy
- Leczenie trądziku młodzieńczego
Co to jest trądzik młodzieńczy?
Trądzik młodzieńczy to choroba skóry, która spowodowana jest zmianami hormonalnymi w organizmach nastolatków. Nierównowaga hormonów płciowych w okresie dojrzewania zaburza produkcję sebum i złuszczanie naskórka, co prowadzi do zatykania ujść gruczołów łojowych (czyli porów).
Ile trwa trądzik młodzieńczy?
Na to pytanie nie ma jednej odpowiedzi. Trądzik młodzieńczy trwa tak długo, jak normują się poziomy hormonów. Warto tutaj podkreślić, że trądzik jest chorobą przewlekłą i nawrotową.
Czasem nie ustępuje on po okresie dojrzewania lub powraca w innych momentach życia (pod wpływem stresu, ciąży, zaburzeń hormonalnych czy diety). Dermatolodzy zmiany trądzikowe po 25. roku życia określają terminem trądziku wieku dorosłego (acne tarda).
Jak powstają „pryszcze” w trądziku młodzieńczym?
Musimy uściślić mało precyzyjny tytuł: „pryszcze” niezależnie od rodzaju trądziku powstają w taki sam sposób. Nieważne, czy masz trądzik młodzieńczy, czy trądzik wieku dorosłego, tworzenie się zmian skórnych ma podobny przebieg. Za powstawanie trądziku młodzieńczego odpowiada szereg dość złożonych procesów.
Jednym z głównych powodów są hormony płciowe. Wpływają one na kilka ważnych funkcji ludzkiej skóry. Ich poziom reguluje m.in. pracę gruczołów łojowych, mieszków włosowych, homeostazę bariery naskórkowej oraz gojenie się ran. Kiedy nastolatkowie zaczynają dojrzewać, przysadka mózgowa daje organizmowi sygnał do rozpoczęcia produkcji hormonów płciowych. Ich wydzielanie jest dla niego szokiem, a dodatkowo ich poziom jest jeszcze niestabilny i funduje ciału hormonalny roller-coaster. Prowadzi to m.in. do nadmiernej produkcji łoju, zaburzonego złuszczania naskórka, pogorszenia jakości bariery hydrolipidowej oraz spowolnienia procesów gojenia ran.
Zaburzenia wydzielania sebum i jego zmieniony skład prowadzą do zwiększonej keratynizacji wewnątrz mieszka włosowego i zaczopowania ujścia gruczołów łojowych (porów) przez nagromadzone w nich sebum i martwe komórki naskórka. Powstają niewidoczne gołym okiem mikrozaskórniki, które następnie przekształcają się w pierwsze objawy trądziku młodzieńczego w postaci zaskórników otwartych (czarne kropki) i zamkniętych (drobne grudki w kolorze skóry).
Za powstawanie czerwonych „pryszczy” odpowiada z kolei wzrost liczebności bakterii żyjących głównie w gruczołach łojowych Cutibacterium acnes. Są to bakterie beztlenowe żywiące się sebum, co oznacza, że w takich szczelnie „zatkanych porach” mają idealne warunki do namnażania. W niewielkiej ilości nie sprawiają kłopotów, jednak gdy jest ich za dużo, to powodują odpowiedź układu odpornościowego. To ona odpowiada za wywołanie stanu zapalnego, który jest przyczyną zaczerwienienia i bolesności zmian trądzikowych.
Jeśli jesteś ciekawa/y, jak wygląda mikrobiom skóry, czyli sekretne życie bakterii na Twojej skórze, to koniecznie zajrzyj do naszego artykułu Mikrobiom skóry – unikalny krajobraz bakterii na Twoim ciele. Dowiesz się z niego, jakie innowacyjne metody są obecnie wykorzystywane w leczeniu trądziku, które opierają się właśnie na wiedzy o bakteriach.
Objawy trądziku młodzieńczego
Trądzik młodzieńczy może przyjmować różne formy: od trądziku zaskórnikowego, przez trądzik grudkowo-krostkowy, aż po trądzik ropowiczy (obecne są torbiele ropne).
Niemniej do najpopularniejszych objawów trądziku młodzieńczego należą:
- zaskórniki (otwarte i/lub zamknięte),
- krostki,
- grudki,
- cysty,
- guzki.
Oprócz tego na skórze mogą pojawić się zmiany wtórne takie jak przebarwienia, blizny czy przeczosy (podłużne ślady pozostałe po drapaniu zmian).
Zmiany trądzikowe pojawiają się najczęściej w miejscach, w których występuje duża ilość gruczołów łojowych. Są to przeważnie:
- twarz,
- klatka piersiowa,
- plecy,
- kark,
- ramiona.
Jak wygląda trądzik młodzieńczy?
U każdego pacjenta trądzik młodzieńczy może wyglądać nieco inaczej, dlatego poniżej mamy dla Ciebie kilka przykładowych zdjęć, które uświadomią Ci, jak wiele „twarzy” ma trądzik – dosłownie i w przenośni. :)
Trądzik młodzieńczy – zdjęcia
Poniżej przedstawiamy przykładowe zdjęcia skóry nastolatka przed i po pielęgnacji z BasicLab (Punktowe serum na zamiany mikrozapalne oraz Prebiotyczny krem wyciszający)
Trądzik młodzieńczy – zdjęcia przed i po rozpoczęciu pielęgnacji z BasicLab
Przyczyny trądziku młodzieńczego
Mogłoby się wydawać, że jeżeli dowiemy się, co powoduje zmiany skórne, to szybko wyciszymy trądzik młodzieńczy. Przyczyny niestety nie są takie oczywiste. Najczęściej trądzik jest wynikiem wielu składowych, wśród których najważniejszymi są:
- predyspozycje genetyczne – geny mogą warunkować np. gorszą jakość sebum, która będzie przyczyniać się do powstawania zmian trądzikowych i odpowiadać za zaburzony proces keratynizacji komórek,1
- zmiany hormonalne – zmiany hormonalne w okresie dojrzewania to jedna z głównych przyczyn trądziku młodzieńczego,
- stres – o tym temacie możesz dowiedzieć się więcej w naszym artykule: Trądzik a stres,
- nieodpowiednia dieta – spożywane pokarmy wpływają na pracę całego układu odpornościowego i hormonalnego, a także na skład wydzielanego sebum,
- niewłaściwa pielęgnacja – produkty drażniące barierę hydrolipidową mogą prowokować zmiany skórne,
- stosowanie używek – papierosy i alkohol nasilają problem trądziku, dlatego młodzieńcze wybryki zdecydowanie nie będą sprzyjać kondycji skóry.
Co na trądzik młodzieńczy?
Przede wszystkim musisz wiedzieć, że nie istnieją żadne „magiczne” sposoby na trądzik młodzieńczy. Cera trądzikowa wymaga kompleksowych działań, które pomogą unormować pracę gruczołów łojowych i zapewnią działanie przeciwzapalne.
Właściwa pielęgnacja czy poprawa codziennych nawyków z pewnością poprawi kondycję skóry trądzikowej. Nie zapominaj jednak, że trądzik jest chorobą i w pierwszej kolejności wymaga konsultacji z lekarzem dermatologiem.
Najlepsze sposoby na trądzik młodzieńczy to te, które obejmują zarówno działanie od zewnątrz, jak i od wewnątrz.
Domowe sposoby na trądzik młodzieńczy
Wiemy, że dużo osób zastanawia się nad tym, jak się pozbyć trądziku młodzieńczego domowymi sposobami. Na wstępie podkreślimy, że nie jesteśmy zwolenniczkami nakładania na twarz aspiryny, pasty do zębów (o zgrozo!), jogurtów czy miodu. Zdecydowanie lepszym pomysłem będzie wybór profesjonalnych preparatów, które zostały stworzone po to, by uspakajać gruczoły łojowe i wspierać oczyszczanie skóry. A szczególnie dobry efekt przyniosą, jeśli wesprze je zdrowa dieta.
Dieta na trądzik młodzieńczy
Dieta warunkuje to, jak działa cały organizm, dlatego może być bardzo pomocna w leczeniu trądziku młodzieńczego. Badania naukowe potwierdzają, że na kondycję skóry trądzikowej ma wpływ przede wszystkim:
- indeks glikemiczny,
- ilość spożywanego nabiału,
- tłuszcze,
- oraz podaż witamin i minerałów.
Indeks glikemiczny a trądzik młodzieńczy
Zacznijmy po kolei: indeks glikemiczny (IG) to wskaźnik, który określa stężenie cukru we krwi po spożyciu posiłku. Wysoki IG zwiększa wzrost poziomu glukozy we krwi, co zaś powoduje duży wyrzut insuliny i insulinopodobnych czynników wzrostu, takich jak: IGF-1. Wysoki IGF-1 powoduje wzrost produkcji łoju i wiąże się z zatkaniem ujść gruczołów łojowych. Dieta o wysokim indeksie glikemicznym będzie powodować nasilenie objawów choroby.
Ale jest też dobra wiadomość. Dieta o niskim indeksie glikemicznym może zmniejszyć ilość zmian skórnych i skutecznie ograniczać powstawanie nowych.
Nabiał a trądzik młodzieńczy
Każdy z nas kojarzy sztabowe hasło „Pij mleko, będziesz wielki”. Jednak nabiał może skutecznie przyczyniać się do rozwoju trądziku młodzieńczego. Okazuje się, że dodanie szklanki mleka do posiłku o niskim IG zwiększa wyrzut insuliny o 300%! Mleko i nabiał w istotny sposób mogą wpływać na pogorszenie stanu skóry.
Czy to oznacza, że musisz całkowicie zrezygnować z nabiału? Nie, gdyż fermentowane produkty mleczne, takie jak: kefir czy jogurt, będą wspierać działanie mikrobiomu i wspierać leczenie trądziku młodzieńczego.2
Tłuszcze a trądzik młodzieńczy
Nieprawidłowy stosunek kwasów Omega-6 do Omega-3 będzie sprzyjać rozwojowi stanów zapalnych. Dobrą praktyką jest wdrożenie do diety większej ilości kwasów Omega-3. Jedno badanie wykazało znaczną poprawę aż u 62% pacjentów z problemem trądziku już po 12 tygodniach stosowania Omega-3 w formie kapsułek.3
Przykładowe źródła kwasów omega w diecie:
Omega-3 | Omega-6 |
olej lniany | olej kukurydziany |
nasiona chia | olej słonecznikowy |
orzechy włoskie | olej arachidowy |
siemię lniane | orzeszki ziemne |
tłuste ryby np. Łosoś atlantycki, śledź, makrela | migdały |
olej rzepakowy | nerkowce |
olej sojowy | sezam |
olej z pestek winogron |
Witaminy i minerały a trądzik młodzieńczy
Prawidłowe poziomy witamin i minerałów warunkują funkcjonowanie Twojego organizmu. Badania udowadniają, że wprowadzenie odpowiedniej ilości przeciwutleniaczy (antyoksydanów) może przeciwdziałać trądzikowi, w tym trądzikowi młodzieńczemu.
Pamiętaj, nie przyjmuj jednak suplementów na własną rękę! W dużych dawkach mogą mieć działanie szkodliwe dla zdrowia, dlatego przed rozpoczęciem suplementacji skonsultuj się z lekarzem dermatologiem lub dietetykiem klinicznym!4
Kosmetyki na trądzik młodzieńczy od BasicLab
Czas na skuteczne sposoby na trądzik młodzieńczy, w których specjalizuje się nasza marka BasicLab! Całkiem niedawno naszą gamę przeciwtrądzikową poszerzyły nowości, które umożliwiają stworzenie komplementarnej i skutecznej pielęgnacji skóry trądzikowej. Poniżej przedstawiamy Ci przykładowy plan pielęgnacji na trądzik młodzieńczy, który powinien poprawić stan Twojej skóry (i to nie tylko na twarzy, ale również w okolicach klatki piersiowej czy na plecach!).
Nasze kosmetyki na trądzik są stworzone zgodnie z najświeższą wiedzą nt. przyczyn trądziku, dlatego zapewniają naprawdę wysoką skuteczność.
Uwaga: Jeśli Twój trądzik pospolity jest leczony w terapii ogólnej, skonsultuj domową pielęgnację z lekarzem prowadzącym.
Czym myć twarz przy trądziku młodzieńczym?
W BasicLab stawiamy na dwuetapowe oczyszczanie twarzy, które pozwala dokładniej usunąć zanieczyszczenia.
- Jeśli stosujesz makijaż, oczyszczanie twarzy zacznij od kosmetyku myjącego opartego o technologię miceli lub o formule olejowej. Z naszej gamy polecamy Ci użycie normalizującego płynu micelarnego.
- W drugim etapie warto sięgnąć po coś, co skutecznie domyje zanieczyszczenia (żel lub pianka). Tutaj najlepiej sprawdzi się normalizujący żel lub pianka myjąca do skóry trądzikowej. Oba produkty skutecznie wyciszają cerę trądzikową i zapobiegają namnażaniu się patogennych bakterii w okolicy gruczołów łojowych. Pianka myjąca będzie lepszym rozwiązaniem dla osób, które mają ultrawrażliwą skórę. Jeśli nie stosujesz makijażu, możesz zastąpić płyn micelarny w pierwszym etapie oczyszczania żelem myjącym.
Normalizujący płyn micelarny do skóry tłustej, trądzikowej i wrażliwej
To produkt, który skutecznie usunie zanieczyszczenia i makijaż, bez konieczności pocierania. Zawiera prebiotyki, które wspierają prawidłowy mikrobiom na skórze twarzy oraz glicyryzynę i azeloglicynę, które wyciszają zmiany trądzikowe.
Normalizujący żel oczyszczający do skóry tłustej, trądzikowej i wrażliwej
Stworzony z myślą o potrzebach cery trądzikowej. Zawiera łagodne substancje myjące, które nie podrażniają skóry; prebiotyki, który wspierają "dobre" bakterie, oraz składniki wspierające oczyszczanie porów i normalizujące wydzielanie sebum.
Normalizująca pianka myjąca do skóry tłustej, trądzikowej i wrażliwej
Nieco delikatniejszy produkt do drugiego etapu mycia twarzy. Ma działanie wyciszające zmiany trądzikowe i wspierające prawidłowe nawilżenie. Piankę szczególnie polecamy nastolatkom, które na co dzień nie noszą "ciężkiego" makijażu.
Jeśli Twoim problemem jest trądzik młodzieńczy na ciele, to polecamy Ci szczególnie nasz wygładzający żel myjący przeciw niedoskonałościom z 2% BHA. Został on stworzony z myślą o niedoskonałościach na ciele. Skutecznie redukuje zmiany i normalizuje wydzielanie sebum.
Primer do skóry trądzikowej
Wszystkie nasze kosmetyki do mycia twarzy zapewniają fizjologiczne pH, dlatego nie ma potrzeby tonizacji po ich użyciu. Jednak ostatnio do naszej gamy dołączył agent specjalny: primer tonizujący do skóry trądzikowej. To tonik w formie mgiełki, który pomaga utrzymać prawidłowe pH nie tylko po oczyszczaniu twarzy. Możesz nim psikać skórę również w ciągu dnia (i to nawet na makijaż!), by ją nawilżyć i przywrócić jej odpowiednie pH.
W kontekście pielęgnacji skóry trądzikowej jest to szczególnie ważne, gdyż badania udowadniają, że osoby, które mają trądzik, często mają zbyt wysokie pH skóry, co przyczynia się do rozwoju zmian skórnych. Więcej na ten temat możesz przeczytać w naszym artykule: Wszystko, co warto wiedzieć o pH skóry twarzy.
Jak wybrać dobre serum do skóry trądzikowej dla nastolatka?
W gamie naszych kosmetyków przeciwtrądzikowych zdecydowanie nie brakuje wyboru w serum na trądzik. Poniżej znajdziesz krótki opis wszystkich serów, które sprawdzą się w przypadku niedoskonałości.
Uwaga: Pamiętaj, że sera BasicLab to skoncentrowane formuły o dużej zawartości składników aktywnych. Sięgnij tylko po te produkty, które odpowiadają potrzebom Twojej cery. Nie stosuj wszystkich hurtowo, a każdy nowy produkt wprowadzaj do pielęgnacji stopniowo, obserwując reakcję skóry. Jeśli chcesz, abyśmy pomogły Ci ułożyć spersonalizowaną pielęgnację za darmo, napisz do nas na porada@basiclab.pl.
Punktowe serum na zmiany mikrozapalne z 7% AHA/BHA
Najlepszy wybór na pojedyncze „pryszcze”. Rozwiązanie typu SOS, redukuje widoczność zmian mikrozapalnych już po kilku użyciach.
Normalizujące serum przeciw zaskórnikom z 5% azeloglicyny
Idealne serum dla osób, które mają trądzik zaskórnikowy. Skutecznie redukuje ilość wydzielanego sebum, oczyszcza pory i redukuje przebarwienia.
Serum zmniejszające niedoskonałości z niacynamidem 5%
Dobre serum dla osób, które mają krostki i czerwone grudki oraz problem z nadprodukcją sebum. Normalizuje, redukuje zmiany mikrozapalne i przeciwdziała ich tworzeniu.
Jak wybrać dobry peeling na trądzik młodzieńczy?
Nieprawidłowa keratynizacja naskórka u nastolatków wymaga pomocy z zewnątrz. Do lamusa odeszły peelingi mechaniczne, które uszkadzają barierę hydrolipidową. Zdecydowanie lepszym wyborem są peelingi kwasowe.
Na trądzik młodzieńczy polecamy 3 nasze produkty złuszczające:
Peeling kwasowy odblokowujący pory z 15% AHA, 2% BHA
Najsilniejszy peeling AHA/BHA, który odblokowuje pory i działa antybakteryjnie. Redukuje zaskórniki otwarte i zamknięte. Świetnie sprawdzi się u bardzo tłustych i zanieczyszczonych skór.
Uwaga! Kwasy AHA/BHA zawsze wprowadzaj do pielęgnacji stopniowo, obserwując reakcję skóry. Podczas kuracji złuszczającej pamiętaj o regeneracji BHL oraz ochronie UV! Więcej na temat kwasów w pielęgnacji znajdziesz w naszym artykule „Jak działają kwasy na twarz?"
Jak wybrać dobry krem na trądzik młodzieńczy?
Do pielęgnacji trądziku młodzieńczego przygotowałyśmy dwa kremy: lekka emulsja normalizująca oraz prebiotyczny krem wyciszający. Emulsja będzie dobrym rozwiązaniem, jeśli zmiany są połączone ze znacznym wydzielaniem łoju. Prebiotyczny krem przywraca balans mikrobiomu, dlatego dobrze sprawdza się w redukcji krostek i grudek.
Zestawy kosmetyków na trądzik młodzieńczy
Kompleksowa pielęgnacja skóry tłustej, trądzikowej i wrażliwej (ze stanami mikrozapalnymi)
Zestaw kosmetyków na trądzik młodzieńczy dla osób, które mają problem ze stanami mikrozapalnymi (popularnie zwane pryszcze). Kompleksowo wspiera równowagę bakterii na skórze, dzięki czemu wycisza zmiany trądzikowe i redukuje skłonność do ich powstawania.
Kompleksowa pielęgnacja skóry tłustej, trądzikowej i wrażliwej (z nadmiarem sebum)
Zestaw kosmetyków na trądzik młodzieńczy dla osób, które mają szczególny problem z błyszczeniem skóry. Pomaga unormalizować wydzielanie sebum, co zmniejsza skłonność do błyszczenia i tendencję do powstawania zmian trądzikowych.
Leczenie trądziku młodzieńczego
W ciężkich postaciach trądziku młodzieńczego niezbędna jest pomoc dermatologa. Kiedy zgłosić się pod opiekę specjalisty? Jeśli na twarzy często pojawiają się zapalne zmiany skórne, gdyż mogą one powodować powstawanie blizn potrądzikowych, a leczenie blizn jest znacznie trudniejsze niż leczenie trądziku młodzieńczego. Specjalista dobierze odpowiednie postępowanie, co skutecznie złagodzi objawy choroby. Odpowiednia terapia jest najlepszą prewencją powstawania blizn.
Leczenie trądziku młodzieńczego może mieć charakter miejscowy lub ogólny.
Miejscowe leczenie trądziku młodzieńczego obejmuje antybakteryjne maści i żele na receptę. Takie preparaty często zawierają:
- nadtlenek benzoilu – stosowany w różnych stadiach choroby,
- antybiotyki (np. erytromycyna) – działają głównie na stan zapalny,
- retinoidy (pochodne witaminy A) – działają głównie przeciwzaskórnikowo, ale także przeciwzapalnie. Rozjaśniają także przebarwienia pozapalne,
- kwas azelainowy – skuteczny nie tylko na aktywne zmiany trądzikowe, ale również przebarwienia pozapalne.
A co jeśli mamy bardzo nasilony trądzik młodzieńczy? Leczenie najczęściej obejmuje stosowanie kuracji doustnych. Wśród najpopularniejszych można wyróżnić:
- tetracyklinę,
- erytrymycynę,
Dość często stosuje się również izotretynoinę (retinoid).
Nie będziemy tutaj jednak rozpisywać, jak działają antybiotyki ogólne. Są to bardzo silne środki do leczenia trądziku, które pod żadnym pozorem nie powinny być stosowane bez zgody lekarza. Nie chcemy, by ten artykuł był dla Ciebie poradnikiem, jak samodzielnie leczyć trądzik młodzieńczy. Trądzik to choroba, która wymaga porad specjalisty. Jeśli skuteczna pielęgnacja okazuje się dla Ciebie niewystarczająca, to nie unikaj wizyty u dermatologa. Jak najszybciej udaj się na konsultację, by uniknąć trwałych zmian skórnych w postaci blizn i przebarwień.
Bibliografia:
- Maris Teder-Laving i in., Genome-wide meta-analysis identifies novel loci conferring risk of acne vulgaris, European Journal of Human Genetics (16 marzec 2023)
- Caroline Caperton i in., Double-blind, Placebo-controlled Study Assessing the Effect of Chocolate Consumption in Subjects with a History of Acne Vulgaris, The Journal of Clinical and Aesthethic Dermatology 7(5), 2014
- Rubin MG et al. Acne vulgaris, mental health and omega-3 fatty acids: a report
of cases. Lipids Health Dis. 2008;7:36; Bowe WP et al. Diet and acne. J Am
Acad Dermatol. 2010;63(1):124-41 - Whitney Bowe i Kristin Loberg, Ukryte Źródło Piękna, Bakteria a zdrowa skóra, wydawnictwo Galaktyka, 2019, str. 134