Trądzik różowaty – skąd się bierze i jak go złagodzić?

Zaczyna się od lekkiego zaróżowienia policzków, które pojawia się po wypiciu kieliszka wina lub zjedzeniu ostrej potrawy. Z czasem jednak to, co wydawało się zwykłą reakcją skóry, przeradza się w przewlekły problem – utrwalony rumień, widoczne naczynka, a nawet grudki i krosty. Trądzik różowaty to choroba skóry, która potrafi wpływać na codzienne samopoczucie. Mimo że rosacea dotyka miliony osób na całym świecie, wciąż budzi wiele pytań i nieporozumień. Czy da się ją wyleczyć? Co ją wywołuje? Czy każdy rumień to już objaw choroby? W tym artykule wyjaśniamy, czym naprawdę jest trądzik różowaty, jakie są jego przyczyny i odmiany, jak wygląda leczenie oraz jak dbać o skórę, by skutecznie łagodzić objawy i zapobiegać nawrotom.
Co znajdziesz w artykule?
- Czym jest trądzik różowaty?
- Rodzaje trądziku różowatego
- Jak wygląda trądzik różowaty? Zdjęcia
- Trądzik różowaty – objawy
- Jakie są przyczyny trądziku różowatego?
- Czego nie wolno przy trądziku różowatym?
- Jak złagodzić objawy trądziku różowatego?
- Jak dbać o skórę z trądzikiem różowatym?
- Najlepsze składniki aktywne do skóry z trądzikiem różowatym
- Skuteczna pielęgnacja skóry z trądzikiem różowatym – kosmetyki BasicLab
- Trądzik różowaty – często zadawane pytania
Czym jest trądzik różowaty?
Trądzik różowaty to przewlekła choroba skóry, która zwykle objawia się zaczerwienieniem skóry i widocznymi naczynkami krwionośnymi, często na twarzy. Może również wystąpić pojawianie się czerwonych grudek i krost, które przypominają trądzik.
Stan ten jest bardziej powszechny u osób o jasnej karnacji i zwykle rozwija się po 30. roku życia.
Rodzaje trądziku różowatego
Warto wiedzieć, że trądzik różowaty może przybierać różne postacie. W niektórych obecne jest wyłącznie zaczerwienienie skóry, a w innych dodatkowo są obecne grudki, krostki czy nawet guzki. National Rosacea Society (NRS) opracowała standardowy system klasyfikacji, który ma na celu ułatwienie rozpoznawania i leczenia trądziku różowatego w praktyce klinicznej. System ten wyróżnia następujące podtypy trądziku różowatego:
- Rumieniowo-teleangiektatyczny trądzik różowaty : Ta odmiana charakteryzuje się przewlekłym, stałym lub nawracającym rumieniem w centralnej części twarzy. Do najbardziej charakterystycznych objawów należą teleangiektazje, czyli poszerzone naczynia krwionośne, które są widoczne pod powierzchnią skóry.
- Grudkowo-krostkowy trądzik różowaty: Oprócz stałego rumienia, typowego dla rumieniowo-teleangiektatycznej odmiany, pojawiają się także zmiany skórne, takie jak grudki i krostki. Zmiany te są zwykle zlokalizowane w centralnych częściach twarzy. Stan ten może być mylnie przypisywany do zwykłego trądziku, ale różni się brakiem zaskórników, tendencją do nasilenia rumienia oraz występowaniem pieczenia i uporczywej nadwrażliwości skóry.
- Guzkowy trądzik różowaty: Jest to bardziej zaawansowana forma choroby, która obejmuje nie tylko trwały rumień i pojawienie się grudek oraz krost, ale także guzy i przerost tkanki, co prowadzi do nierówności skóry. Najczęściej objawy te nasilają się w okolicach nosa, łuków jarzmowych, czoła, oczu i uszu. Może to prowadzić do obrzęku twarzy oraz znacznego przerostu tkanki, zwłaszcza w okolicach nosa (rhinophyma).
- Oczny trądzik różowaty: Obejmuje on objawy oczne, takie jak: zapalenie spojówek czy powiek, manifestujące się pieczeniem, kłuciem, świądem, nadwrażliwością na światło oraz łzawieniem.
Jak wygląda trądzik różowaty? Zdjęcia
Tak jak wspomniałyśmy wyżej, trądzik różowaty może mieć wiele postaci, jednak cechą charakterystyczną jest wspólne występowanie zaczerwienienia skóry oraz (w późniejszych etapach rozwoju dermatozy) zmian grudkowo-krostkowych.
Trądzik różowaty – objawy
Trądzik różowaty może objawiać się na różne sposoby, a jego symptomy różnią się w zależności od stopnia zaawansowania choroby. Do najczęstszych objawów zaliczamy:
- rumień – zazwyczaj pojawia się na środkowej części twarzy, takiej jak policzki, nos, czoło i broda. Rumień ten może mieć też postać okresowych zaczerwienień, które nasilają się pod wpływem określonych wyzwalaczy.
- teleangiektazje – drobne, rozszerzone naczynia krwionośne widoczne pod powierzchnią skóry, które mogą stać się bardziej widoczne w miarę postępu choroby.
- uczucie pieczenia lub szczypania w zaczerwienionych obszarach
- wrażliwość skóry
W przypadku bardziej zaawansowanego trądziku różowatego mogą pojawić się czerwone grudki i ropne krosty, które przypominają trądzik pospolity.
Pierwsze objawy trądziku różowatego
Początkowe objawy trądziku różowatego często są mylone z typem skóry naczynkowej / wrażliwej. Cera nie jest permanentnie czerwona, lecz przejściowy rumień twarzy pojawia się po zjedzeniu ostrych potraw, spożyciu alkoholu, ćwiczeniach fizycznych czy podczas odczuwania silnych emocji.
Zauważalna jest także nadreaktywność na produkty pielęgnacyjne i czynniki środowiskowe. Zaróżowienie lub pieczenie skóry po stosowaniu dość łagodnych kosmetyków czy uczucie szczypania podczas używania środków sprzątających mogą być pierwszymi objawami rozwoju trądziku różowatego.
Pamiętaj, że wczesne rozpoznanie trądziku różowatego jest kluczowe, by uniknąć zmian grudkowo-krostkowych.
Jakie są przyczyny trądziku różowatego?
Trądzik różowaty ma bardzo złożoną patogenezę. Naukowcy wciąż nie są zgodni co do tego, co jest przyczyną powstania trądziku różowatego. Podawane powody obejmują kombinację czynników genetycznych, hormonalnych i środowiskowych. Warto jednak pamiętać, że rzadko jest to jedna przyczyna, która powoduje rozwój choroby, dlatego przy analizie możliwych powodów weź pod uwagę wieloaspektowe działanie czynników wewnętrznych i zewnętrznych.
Trądzik różowaty – przyczyny:
- czynniki genetyczne
- zaburzenia pracy naczyń krwionośnych
- zaburzenia hormonalne
- zaburzenia równowagi mikrobiomu skóry
- nieprawidłowości w funkcjonowaniu układu pokarmowego
- czynniki środowiskowe (np. promieniowanie UV, smog)
- dieta
- stres
- przyjmowanie niektórych leków – zwłaszcza tych, które rozszerzają naczynia krwionośne (np. niesteroidowe leki przeciwzapalne, niektóre leki obniżające ciśnienie krwi)
Czynniki genetyczne
Badania naukowe wskazują, że trądzik różowaty może mieć silne podłoże genetyczne, co tłumaczy częstsze występowanie choroby w niektórych rodzinach oraz większą podatność u osób o jasnej karnacji i pochodzeniu północnoeuropejskim. Genetyczne predyspozycje wpływają na funkcjonowanie układu odpornościowego, naczyń krwionośnych i skóry, co może prowadzić do nieprawidłowej reakcji zapalnej na bodźce zewnętrzne i wewnętrzne.
Kluczowe znaczenie ma nieprawidłowa aktywacja układu wrodzonej odporności, w szczególności nadmierna aktywacja receptorów TLR-2, które aktywują reakcję zapalną. U pacjentów z trądzikiem różowatym stwierdzono zwiększoną ekspresję TLR-2 w skórze, co prowadzi do nadprodukcji czynników zapalnych.
Jednym z głównych efektów tej aktywacji jest nadmierna produkcja katelicydyny – peptydu przeciwdrobnoustrojowego. W normalnych warunkach katelicydyna chroni przed infekcjami, ale u pacjentów z trądzikiem różowatym jej forma jest bardziej prozapalna i pobudza procesy zapalne oraz angiogenezę, czyli tworzenie nowych naczyń krwionośnych 1.
Zaburzenia neuro-naczyniowe
U wielu pacjentów z trądzikiem różowatym obserwuje się objawy wskazujące na dysfunkcję układu nerwowo-naczyniowego, czyli nadmierną wrażliwość naczyń krwionośnych skóry twarzy na różne bodźce zewnętrzne, takie jak zmiany temperatury, stres emocjonalny, alkohol, pikantne potrawy czy promieniowanie UV. Ta nadreaktywność naczyń krwionośnych skutkuje częstym rumieniem (flushing) i trwałym rozszerzeniem naczyń (telangiektazje).
Proces ten wynika m.in.:z:
- nadmiernego wydzielania neuroprzekaźników, takich jak substancja P, które działają rozszerzająco na naczynia krwionośne,
- nadmiernej aktywacji receptorów TRPV1, które odpowiadają za odczuwanie ciepła i bólu, i są bardziej aktywne u pacjentów z trądzikiem różowatym (acne rosacea) 2.
Zaburzenia hormonalne
Chociaż trądzik różowaty nie jest typową chorobą hormonalną, niektóre obserwacje sugerują, że wahania poziomu hormonów mogą wpływać na nasilenie objawów. Zaostrzenia często zgłaszane są w okresie okołomenopauzalnym, co może wynikać ze spadku estrogenów, które mają działanie ochronne na naczynia krwionośne. Zmiany hormonalne mogą zwiększać wrażliwość skóry, nasilać rumień i zaburzać funkcjonowanie naczyń krwionośnych, przyczyniając się do pogorszenia przebiegu choroby 1.
Zaburzony mikrobiom skóry
Chociaż przyczyna trądziku różowatego nie została jednoznacznie ustalona, liczne badania sugerują, że mikroorganizmy bytujące na skórze mogą odgrywać istotną rolę w rozwoju lub zaostrzaniu choroby. Wśród najczęściej analizowanych mikroorganizmów wymienia się nadmiar:
-
Demodex folliculorum (nużeniec)
-
czy bakterii, takich jak: Bacillus oleronius, Helicobacter pylori, Staphylococcus epidermidis i Chlamydophila pneumoniae 1, 3.
Ciekawostka: Nieprawidłowości mikrobiomu jelitowego mogą sprzyjać powstawaniu trądziku różowatego
Ostatnie badania wskazują także, że trądzik różowaty może być powiązany z nieprawidłową pracą jelit. Szczególną uwagę zwraca korelacja pomiędzy częstotliwością występowania dermatozy a SIBO, czyli bakteryjnym rozrostem jelita cienkiego. Naukowcy udowodnili, że przyjmowanie leku na SIBO u wszystkich 28 pacjentów wyleczyło lub doprowadziło do znacznego złagodzenia objawów choroby skóry.
Szczególną uwagę naukowców zwraca także Helicobacter pylori. Niektórzy sugerują, że w wyniku infekcji H. pylori do krwioobiegu są uwalniane substancje, które powodują rozszerzanie naczyń krwionośnych (np. histaminy), co przyczynia się do powstawania rumienia 1.
Czynniki środowiskowe
Ekspozycja na czynniki środowiskowe, takie jak promieniowanie UV czy zanieczyszczenia powietrza (np. smog), odgrywa istotną rolę w nasileniu objawów trądziku różowatego.
Udowodniono, że promieniowanie UVA indukuje powstawanie reaktywnych form tlenu (ROS) oraz zwiększa ekspresję czynnika wzrostu śródbłonka naczyniowego (VEGF) w keratynocytach, co prowadzi do wzrostu ekspresji katelicydyny – peptydu przeciwdrobnoustrojowego o silnym działaniu prozapalnym. Równocześnie zwiększa ekspresję metaloproteinaz (MMPs), które przyczyniają się do degradacji kolagenu i osłabienia struktury skóry. Skutkiem tych procesów może być nasilenie zarówno objawów zapalnych, jak i naczyniowych trądziku różowatego. Z kolei promieniowanie UVB przyczynia się do rozszerzenia naczyń krwionośnych oraz trwałego rumienia 1.
Zanieczyszczenia atmosferyczne również stanowią istotny czynnik środowiskowy zaostrzający przebieg trądziku różowatego. Kontakt skóry z tymi substancjami prowadzi do uszkodzenia bariery naskórkowej oraz aktywacji odpowiedzi zapalnej, co może skutkować nasileniem objawów choroby, takich jak rumień, pieczenie czy grudki zapalne 1.
Dieta
Pacjenci z trądzikiem różowatym często identyfikują określone produkty spożywcze jako czynniki wyzwalające lub nasilające objawy choroby. Do najczęściej zgłaszanych należą: alkohol (zwłaszcza czerwone wino), potrawy ostre i gorące oraz produkty bogate w histaminę (takie jak sery dojrzewające, pomidory, cytrusy, mięso przetworzone) 4.
Stres
Stres powoduje aktywację układu nerwowego i uwalnianie neuroprzekaźników, które prowadzą do rozszerzenia naczyń krwionośnych, rumienia oraz reakcji zapalnej. Dodatkowo, przewlekły stres może wpływać negatywnie na barierę ochronną skóry, zwiększając jej podatność na czynniki drażniące i pogarszając przebieg choroby 1.
Czego nie wolno przy trądziku różowatym?
Należy unikać wszystkiego, co może wywoływać lub nasilać objawy trądziku różowatego – szczególnie rumień i zapalenie skóry.
Do najczęstszych zakazanych rzeczy należą:
- ekspozycja na słońce bez ochrony UV (nawet zimą)
- alkohol, zwłaszcza czerwone wino
- ostre, gorące i pikantne potrawy
- gorące napoje (kawa, herbata)
- produkty bogate w histaminę (sery, wino, pomidory, cytrusy)
- ekstremalne temperatury – sauna, solarium, mróz, gorące kąpiele
- kosmetyki z alkoholem, substancjami zapachowymi, w tym olejkami eterycznymi (mogą podrażniać skórę)
- złuszczające zabiegi chemiczne i intensywny peeling
Jak złagodzić objawy trądziku różowatego?
W przypadku trądziku różowatego łagodzenie objawów choroby powinno opierać się na połączenie skutecznej pielęgnacji skóry z unikaniem czynników drażniących, przy jednoczesnym włączeniu odpowiedniego leczenia farmakologicznego zaleconego przez dermatologa.
Do zalecanych rzeczy przy trądziku różowatym należą:
- delikatna pielęgnacja dopasowana do potrzeb skóry (ze szczególnym wsparciem bariery hydrolipidowej)
- codzienna ochrona przeciwsłoneczna
- unikanie czynników wyzwalających
- wsparcie równowagi mikrobiomu
- zabiegi dermatologiczne, np. laser ALMA na rumień i naczynka
- leczenie dermatologiczne oparte na lekach miejscowych lub doustnych.
Jak dbać o skórę z trądzikiem różowatym?
Pielęgnacja cery z trądzikiem różowatym powinna być delikatna, ochronna i kojąca, z naciskiem na odbudowę bariery skórnej i redukcję stanu mikrozapalnego:
- Dwuetapowe oczyszczanie – do mycia twarzy używaj łagodnych żeli lub emulsji myjących bez alkoholu, mydła, zapachów czy drażniących substancji.
- Nawilżanie – stosuj lekkie, bezzapachowe kremy nawilżające, które wzmacniają barierę hydrolipidową.
- Ochrona przeciwsłoneczna – codziennie używaj kremu z filtrem SPF 50 lub wyższym i wysokim PA++++, najlepiej z filtrami mineralnymi (tlenek cynku, dwutlenek tytanu).
- Unikaj drażniących kosmetyków – peelingów mechanicznych czy alkoholu.
- Minimalizm w codziennej pielęgnacji – im mniej składników, tym lepiej – stawiaj na produkty przeznaczone dla skóry wrażliwej, naczyniowej lub z rosacea.
- Obserwuj reakcje skóry – unikaj wszystkiego, co wywołuje uczucie dyskomfortu, rumień lub uczucie gorąca.
Składniki aktywne do skóry z trądzikiem różowatym
- azeloglicyna / kwas azelainowy – łagodzi rumień, działa łagodząco na zmiany mikrozapalne.
- CICA – działa kojąco i regenerująco, wzmacnia ściany naczyń krwionośnych i łagodzi stany mikrozapalne.
- prebiotyki i postbiotyki – wspierają równowagę mikrobiomu skóry, co zwiększa odporność naskórka na czynniki drażniące.
- niacynamid (witamina B3) – łagodzi stany mikrozapalne, wzmacnia barierę naskórkową, redukuje zaczerwienienia
- ceramidy – odbudowują i wzmacniają barierę ochronną skóry
- bisabolol – łagodzi zaczerwienienie i uczucie pieczenia oraz redukuje zmiany mikrozapalne.
- glicyryzyna (wyciąg z lukrecji) – łagodzi rumień i zmniejsza nadreaktywność skóry.
- pantenol (prowitamina B5) – działa kojąco i regenerująco
- alantoina – łagodzi podrażnienia, przyspiesza gojenie
Skuteczna pielęgnacja skóry z trądzikiem różowatym – kosmetyki BasicLab
W BasicLab wiemy, jak wymagająca potrafi być skóra z trądzikiem różowatym – potrzebuje łagodności, a jednocześnie skutecznych rozwiązań w przypadku zmian grudkowo-krostkowych. Z myślą o osobach zmagających się z takim problemem opracowałyśmy nowy produkt, który wspiera codzienną pielęgnację skóry ze skłonnością do rosacea.
Nowości do skóry z trądzikiem różowatym od BasicLab

Redukujące serum 10% kwasu azelainowego
Redukujące serum zapewnia idealną równowagę między skutecznością działania a delikatnością, jakiej potrzebuje skóra nadreaktywna. Skutecznie redukuje zmiany mikrozapalne i grudkowo-krostkowe, rozjaśnia przebarwienia i reguluje wydzielanie sebum.

Redukujące serum 15% kwasu azelainowego
Serum z kwasem azelainowym w wersji Cosmetology ma wyższe stężenie kwasu azelanowego oraz dodatkowy składnik o działaniu anti-ageingowym (egzosomy postbiotyczne). Dzięki temu nie tylko redukuje zmiany trądzikowe i zaczerwienienia, ale również poprawia jędrność.
Trądzik różowaty – często zadawane pytania
Jak wyleczyć trądzik różowaty?
Całkowite wyleczenie trądziku różowatego często jest niemożliwe. To przewlekła choroba skóry, której objawy można wyłącznie złagodzić z pomocą odpowiedniego leczenia, pielęgnacji skóry, unikaniu czynników drażniących i dbaniu o zdrowy styl życia.
Czym się leczy trądzik różowaty?
W dermatologicznym leczeniu trądziku różowatego stosuje się zarówno preparaty miejscowe, jak i ogólnoustrojowe. Nie będziemy jednak wymieniać żadnych konkretnych specyfików. Uważamy, że każdy lek powinien być indywidualnie dopasowany przez lekarza, który ma odpowiednią wiedzę i doświadczenie.
Pamiętaj, że jest to zapalna choroba skóry, a samodzielne próby "leczenia" poradami z for internetowych mogą pogorszyć jej objawy.
Czy trądzik różowaty sam przejdzie?
Nie. Trądzik różowaty to przewlekła choroba skóry, która zazwyczaj nie ustępuje samoistnie. Bez odpowiedniego leczenia objawy mogą się z czasem nasilać, dlatego ważna jest regularna pielęgnacja, unikanie czynników drażniących i leczenie dermatologiczne.
Czy trądzik różowaty swędzi?
Może. Choć swędzenie nie jest głównym objawem, niektórzy pacjenci odczuwają świąd, pieczenie, uczucie gorąca lub napięcia skóry – zwłaszcza w fazach zaostrzeń. Objawy te są często wynikiem nadreaktywności skóry i towarzyszą stanowi zapalnemu.
Czy trądzik różowaty jest zaraźliwy?
Nie. Trądzik różowaty nie jest chorobą zakaźną i nie przenosi się z osoby na osobę – ani przez kontakt fizyczny, ani przez przedmioty. Choroba ma charakter wewnętrzny i często związana jest z predyspozycjami genetycznymi.
Bibliografia:
- Barczak, I., Bondos, B., Kochan, R., Barczuk, P., Bara, S., Dzięgielewski, J., Bączek, K., Barć, J., Gałajda, E., & Antonik, J. (2023). Current views on pathogenesis of rosacea. Journal of Education, Health and Sport, 18(1), 109–122
- Rainer, B. M., Kang, S., & Chien, A. L. (2017). Rosacea: Epidemiology, pathogenesis, and treatment. Dermato-Endocrinology, 9(1), e1361574
- Mehrholz, D. M., Nowicki, R., & Barańska-Rybak, W. M. (2016). Infectious agents in the pathogenesis of rosacea. Przegląd Dermatologiczny, 103, 323–329
- Alia, E., & Feng, H. (2022). Rosacea pathogenesis, common triggers, and dietary role: The cause, the trigger, and the positive effects of different foods. Clinics in Dermatology, 40(2), 122–127