Przebarwienia na twarzy – jak je skutecznie rozjaśnić?
Zazwyczaj zaczyna się dość niewinnie – jedna lub kilka małych plamek, lecz z czasem najczęściej te niewielkie "odbarwienia" zamieniają się w trwałe przebarwienia na twarzy, które dodają lat. Przebarwienia skóry to problem, który dotyka wiele osób, niezależnie od wieku czy typu cery. Choć ich przyczyny mogą być różnorodne, to dzięki badaniom naukowym wiemy, jak skutecznie z nimi walczyć. W tym artykule podpowiemy Ci nie tylko, jak zmniejszyć widoczność przebarwień, lecz również jak im zapobiegać w przyszłości.
Jak powstają przebarwienia?
Zacznijmy od początku. Zanim odpowiemy na pytanie „jak pozbyć się przebarwień na twarzy”, powiemy Ci, skąd właściwie biorą się takie zmiany. Zrozumienie źródła problemu jest kluczowe, gdyż wyłącznie wtedy możesz skutecznie zapobiegać powstawaniu przebarwień skórnych w przyszłości.
Za występowanie plam pigmentacyjnych odpowiada proces melanogenezy, czyli produkcji melaniny w naskórku (jego najgłębszej warstwie). Melanina jest naturalnym barwnikiem skóry, który decyduje o jej odcieniu i chroni przed promieniowaniem ultrafioletowym. Osoby o ciemnej karnacji mają jej naturalnie więcej, a te bladolice analogicznie mają jej mniej.
Pod wpływem różnych czynników komórki barwnika skóry (melanocyty) mogą nienaturalnie zwiększyć jego produkcję, co często prowadzi do nadmiernego zagęszczenia melaniny, która może zgromadzić się miejscowo. I wtedy pojawia się problem, czyli przebarwienia.
Fachowo to zjawisko nazywamy hiperpigmentacją skóry. Przebarwienia najczęściej występują w miejscach, które narażone są na większą ekspozycję słoneczną, czyli twarz, dłonie, ręce czy łydki, gdyż proces melanogenezy jest pobudzany m.in. przez promienie słoneczne.
Jakie są przyczyny powstawania przebarwień?
Nie ma jednego czynnika, który byłby uważany za główną przyczynę przebarwień. Choć bezsprzecznie działanie promieni UV w dużym stopniu predysponuje do tworzenia zmian barwnikowych, to najczęściej przebarwienia na twarzy są wypadkową kilku czynników.
Na zaburzone funkcjonowanie komórek barwnikowych mogą także wpływać:
- zaburzenia hormonalne (np. ciąża, stosowanie antykoncepcji hormonalnej, menopauza czy choroby tarczycy),
- leki (np. ibuprofen, antybiotyki),
- suplementy diety i niektóre zioła (np. dziurawiec czy rumianek),
- predyspozycje genetyczne.
Rodzaje przebarwień skórnych
Przebarwienia to zmiany barwnikowe, które mogą usadowić się na różnych głębokościach skóry. Stąd dzielimy je na:
- naskórkowe – występują w naskórku. To przebarwienia płytkie, najczęściej w kolorze brązowym, dość łatwe do rozjaśnienia
- skórne – występują w skórze właściwej i głębokich warstwach naskórka. To przebarwienia głębokie, bardzo trudne do usunięcia, najczęściej w kolorze niebiesko-szarym. W przypadku takich przebarwień kosmetyki niewiele zdziałają – potrzebna jest specjalistyczna pomoc
- mieszane – czyli na skórze mamy zarówno przebarwienia skórne, jak i naskórkowe. Problematyczne do usunięcia, bo efekty kosmetyków zobaczymy jedynie częściowo – na tych płytszych zmianach.
Ciekawostka:
Aż 35% kobiet po 30. i 90% kobiet po 50. roku życia ma przebarwienia na twarzy. Pamiętaj, nie jesteś sam/sama ze swoim problemem! Zwalczanie przebarwień to główny cel pielęgnacji skóry wielu mężczyzn i kobiet.
Typy przebarwień skórnych
Przebarwienia na twarzy mogą przyjmować różne kształty. W literaturze naukowej najczęściej wymienia się 4 najpopularniejsze typy przebarwień:
- piegi,
- przebarwienia posłoneczne (soczewicowate),
- ostuda (melazma),
- przebarwienia potrądzikowe (pozapalne).
Piegi – genetycznie uwarunkowane przebarwienia na twarzy
Najpopularniejszy typ przebarwień. Niewielkie zmiany pigmentacyjne, których średnica wynosi od 2 do 5 mm. Występują najczęściej u osób o jasnej karnacji i rudych lub blond włosach. W dużej mierze są uwarunkowane genetycznie. Co ciekawe, nie występują u niemowląt, ale najwcześniej u kilkulatków. Często pojawiają się też w okresie dojrzewania, a niekiedy samoistnie znikają.
Dość charakterystyczną cechą piegów jest to, że ciemnieją latem, a zimą bledną. Na ich odcień wpływa promieniowanie słoneczne, dlatego konieczna jest ochrona skóry z bardzo wysokim filtrem SPF, aby zminimalizować ciemnienie i złośliwienie zmian.
Jak rozjaśnić piegi?
Choć trend na tworzenie sztucznych piegów ostatnio bije w internecie rekordy popularności, to często osoby, które takie przebarwienia mają, niekoniecznie doceniają ich urok.
Kilka tysięcy osób miesięcznie wpisuje w wyszukiwarkę frazy dotyczące tego, jak się pozbyć piegów. W BasicLab doceniamy naturalne piękno, dlatego kochamy te urocze przebarwienia na twarzy, jednak rozumiemy też grupę osób, która chce „wybielić” piegi. Nie mogłyśmy pozostawić tak ważnego zapytania bez odpowiedzi, dlatego przygotowałyśmy listę składników, które są pomocne przy rozjaśnianiu i zapobieganiu nowym piegom.
Składniki kosmetyczne pomocne przy rozjaśnianiu i zapobieganiu nowym piegom:
-
inhibitory tyrozynazy (arbutyna, ekstrakt z lukrecji, kwas azelainowy, kwas kojowy, niacynamid)
-
azeloglicyna
-
kwasy AHA
-
kwas traneksamowy
-
retinoidy
Przebarwienia posłoneczne (soczewicowate) – okrągłe plamy na skórze
Istnieje kilka rodzajów plam soczewicowatych, m.in. plamy starcze, plamy wątrobowe i plamy posłoneczne. Skupimy się jednak na tych najpowszechniejszych, czyli powstałych w wyniku ekspozycji na promieniowanie UV.
Plamy soczewicowate są większe od piegów, mają zwykle od kilku milimetrów do nawet kilku centymetrów. Mogą mieć zarówno regularny jak i nieregularny kształt. Występują pojedynczo lub w skupiskach na częściach ciała najczęściej wystawionych na działanie UV, czyli twarz, ramiona oraz dekolt. Mogą mieć kolor brązowy lub jasnobrązowy. W przeciwieństwie do piegów nie zmieniają koloru w ciągu roku.
Te brązowe plamy na skórze najczęściej pojawiają się między 30. a 50. rokiem życia. Jest to związane z fotostarzeniem skóry – jeśli niespecjalnie zadbałaś w swojej młodości o ochronę przeciwsłoneczną, to z dużym prawdopodobieństwem Twoją twarz pokryją takie cętki. Dlatego tak często mówimy w swoich social mediach o profilaktyce! Codzienne stosowanie kremu przeciwsłonecznego, który ma wysoką ochronę przed UVB i UVA, pomoże Ci uniknąć przebarwień.
Jak rozjaśnić przebarwienia na twarzy od słońca?
Nadmierna ekspozycja na słońce doprowadziła u Ciebie do powstania przebarwień? Nie ma co płakać nad rozlanym mlekiem! Współczesna kosmetologia zna co najmniej kilka skutecznych składników o działaniu rozjaśniającym, które pomogą Ci zmniejszyć widoczność przebarwień.
Składniki kosmetyczne pomocne przy rozjaśnianiu i zapobieganiu nowym plamom soczewicowatym:
-
inhibitory tyrozynazy (niacynamid, kwas azelainowy, witamina C, kwas kojowy, alfa-arbutyna, ekstrakt z lukrecji, resweratrol),
-
kwasy AHA,
-
kwas traneksamowy.
Ostuda (melazma) – brązowe przebarwienia na twarzy
Bardzo powszechny typ przebarwień o różnej głębokości. Są to ciemne plamki o brązowym zabarwieniu. Najczęściej pojawiają się na czole, policzkach, pod oczami, na nosie i podbródku. Często ich występowanie wiąże się również z rozszerzonymi naczynkami.
Ostuda występuje przede wszystkim u kobiet. Często za jej przyczynę uznaje się zaburzenia hormonalne, takie jak: zaburzenia pracy nadnerczy, choroby jajników czy tarczycy. Statystyki wskazują na to, że melazma to problem nawet 15% kobiet w ciąży i aż 25% stosujących antykoncepcję hormonalną doustną.
Tak jak w przypadku piegów czy plam pigmentacyjnych soczewicowatych, ostudę zaostrza promieniowanie UV. W codziennej pielęgnacji niezbędny jest krem z wysoką ochroną UVB i UVA. Co więcej, warto zadbać także o to, by w codziennym makijażu pojawiły się kosmetyki (puder, podkład, cień do powiek) z tlenkami żelaza, które mają udowodnione ochronne działanie przed promieniowaniem niebieskim.
Jak rozjaśnić brązowe plamy pigmentacyjne?
W przypadku ostudy często kosmetyki powodujące złuszczanie naskórka czy hamujące wydzielanie tyrozynazy mogą okazać się niewystarczające, gdyż plamy mogą dotykać również skórę właściwą. Co zrobić w takim przypadku?
Przede wszystkim, nie martw się na zapas. Zacznij stosować kosmetyk, który zmniejsza widoczność przebarwień, a jeśli nie przyniesie oczekiwanych efektów, to odwiedź dobry gabinet dermatologiczny lub kosmetologiczny. Zabiegi kosmetyczne, takie jak silniejsze złuszczanie chemiczne czy fotoodmładzanie IPL, pomogą Ci skutecznie usunąć przebarwienia albo przynajmniej zmniejszyć ich widoczność.
W pierwszym kroku zadbaj jednak o właściwą formę codziennej pielęgnacji. Wybierz serum, które zawiera składniki kosmetyczne pomocne przy rozjaśnianiu i zapobieganiu melazmie, takie jak:
-
inhibitory tyrozynazy (arbutyna, ekstrakt z lukrecji, kwas azelainowy, kwas kojowy, niacynamid, resweratrol, witamina C)
-
retinoidy
-
kwasy AHA
-
kwas traneksamowy
Przebarwienia pozapalne
Stany zapalne skóry lubią pozostawiać po sobie „pamiątki” w postaci plam pigmentacyjnych. Warto jednak podkreślić, że nie wszystkie przebarwienia pozapalne (potrądzikowe) są przebarwieniami barwnikowymi. jednak są na tyle częste, że warto poświęcić im chwilę uwagi.
Zanim odpowiemy na pytanie, jak pozbyć się przebarwień po trądziku, musimy wyjaśnić Ci ważny podział, gdyż wyróżniamy dwa rodzaje przebarwień potrądzikowych:
-
PIE (post inflammatory erythema), czyli świeże różowo-czerwone lub czerwone przebarwienia,
-
i PIH, czyli przebarwienia utrwalone.
PIE – świeża „plama” po pryszczu
PIE to nic innego jak niezbyt chciana pamiątka po wyprysku. A raczej po jego wyciśnięciu lub rozdrapaniu. To zmiana świeża, różowo-czerwona, której cechą charakterystyczną są rozszerzone naczynia krwionośne.
Co na świeże przebarwienia po trądziku?
Nie działają tutaj tradycyjne składniki stosowane w rozjaśnianiu przebarwień ani wbrew pozorom agresywne złuszczanie peelingami kwasowymi.
Co powinny zawierać kosmetyki na przebarwienia po trądziku?
-
antyoksydanty (witamina C, resweratrol, zielona herbata)
-
niacynamid
-
azeloglicynę
-
kwas azelainowy
-
kwas traneksamowy
-
kofeinę i EGCG
-
składniki nawilżające i natłuszczające (ekstrakt z wąkroty azjatyckiej, ceramidy, trehaloza)
Czy przebarwienia po trądziku znikną?
Może się zdarzyć, że czerwone przebarwienia po trądziku znikną samoistnie, jednak nie warto ryzykować w takiej sytuacji. Uszkodzenie komórek naskórka może sprawić, że te dość niewinnie wyglądające różowo-czerwone przebarwienia na twarzy mogą pod wpływem nadmiernej produkcji melaniny zmienić się w PIH, a te nie są już tak łatwe do usunięcia. Ochrona przeciwsłoneczna powinna być podstawą Twojej pielęgnacji.
PIH – utrwalone przebarwienia po trądziku i innych uszkodzeniach skóry
W wyniku nadmiernej ekspozycji słonecznej różowo-czerwone przebarwienia powstałe w wyniku stanu zapalnego mogą zmienić się w widoczne brązowe plamy. Takie przebarwienia barwnikowe będą już Twoją stałą pamiątką po wyciśniętym pryszczu, AZS, depilacji, uszkodzeniu mechanicznym czy nawet ukąszeniu wrednego komara (jeśli rozdrapiesz swędzące miejsce). Niezbyt przyjemna wizja, prawda? Na szczęście możesz zmniejszyć ich widoczność.
Co na utrwalone przebarwienia po trądziku?
Odpowiednie kosmetyki mogą Ci pomóc w rozjaśnieniu mało estetycznych plam, jednak nic nie zdziałasz, jeśli nie włączysz fotoprotekcji. Nawet jeśli kupisz serię zabiegów w gabinetach dermatologicznych czy wykupisz najlepsze serum na przebarwienia, to nic nie zdziałasz w temacie PIH bez dobrego kremu z filtrem UV. Działanie słońca będzie bezlitośnie pobudzać produkcję barwnika skóry, co tylko utrwali ciemne plamy.
Do codziennej pielęgnacji warto także włączyć:
-
inhibitory tyrozynazy (arbutyna, ekstrakt z lukrecji, kwas azelainowy, kwas kojowy, niacynamid, resweratrol, witamina C)
-
kwasy AHA
-
mocznik powyżej 10%
-
kwas kojowy
-
kwas traneksamowy
-
azeloglicynę
-
mocno regenerować skórę (NMF, CICA, ceramidy)
Usuwanie przebarwień na twarzy
Zamiast pytać, jak usunąć przebarwienia, lepiej zastanów się, jak je rozjaśnić. Bardzo często przebarwienia są położone zbyt głęboko, żeby w szybki sposób je zlikwidować. Nie negujemy absolutnie zabiegów kosmetologicznych, gdyż wiemy, że wiele z nich może dać oczekiwane efekty, jednak na wszystko potrzeba czasu.
Walka z przebarwieniami to proces długotrwały. Przy odpowiednio wdrożonej pielęgnacji pierwsze efekty w postaci rozjaśnienia przebarwień zauważysz po około 4-8 tygodni sumiennego stosowania właściwych kosmetyków.
Kwasy na przebarwienia
Najlepsze na przebarwienia są kwasy, które hamują aktywność tyrozynazy (aminokwas, który pobudza produkcję melaniny). Są to m.in.:
-
kwas azelainowy,
-
kwas glikolowy,
-
kwas mlekowy,
-
kwas felurowy,
-
kwas kojowy.
Witamina C na przebarwienia
Dobrym pomysłem jest także włączenie serum z witaminą C do pielęgnacji twarzy. Przebarwienia powinny ulec rozjaśnieniu już w pierwszych 8 tygodniach stosowania.
Jeśli wcześniej witamina C nie była stałym elementem Twojej codziennej pielęgnacji, to koniecznie podejrzyj nasz quiz, który pomoże Ci wybrać odpowiednią formę tej substancji.
Retinol na przebarwienia
Retinoidy przyczyniają się do prawidłowego rozkładu melaniny w skórze, a także przyspieszają wymianę naskórkową, co pozwala na szybsze złuszczanie przebarwionego naskórka. Mogą być bardzo pomocne w usuwaniu plam pigmentacyjnych, jednak (szczególnie na początku) uwrażliwiają skórę. Włączając retinol lub retinal do swojej pielęgnacji, nie zapomnij zadbać o krem, który skutecznie będzie wspierać Twoją barierę hydrolipidową
Inne inhibitory tyrozynazy
Najskuteczniejszym sposobem walki z przebarwieniami są zwykle inhibitory tyrozynazy, czyli składniki blokujące aktywację enzymu pobudzającego melanocyty do produkcji melaniny. Dwa z nich już znasz: kwasy i witamina C, jednak tę grupę można poszerzyć także o:
-
arbutynę,
-
niacynamid,
-
ekstrakt z lukrecji,
-
resweratrol.
Ciekawostka:
Podczas powstawania i dojrzewania komórek barwnikowych skóry poziom pH wewnątrz komórek ulega zmianie. Kwaśne pH rośnie do pH niemal obojętnego (z 5 do 6,8). Zmiana ta jest bardzo ważna, gdyż ww. tyrozynaza (aminokwas pobudzający produkcję melaniny) traci aktywność w środowisku kwaśnym. Zastosowanie kosmetyków obniżających pH skóry może być skuteczną profilaktyką powstawania przebarwień.
Domowe sposoby na przebarwienia na twarzy
To temat, którego nie chciałyśmy, ale musiałyśmy poruszyć ze względu na zastraszającą ilość porad dot. domowej pielęgnacji cery z przebarwieniami. Ku naszemu zdziwieniu w Internecie roi się od artykułów przedstawiających „szybki sposób na przebarwienia”. Mamy do tego wyłącznie jeden komentarz: takie domowe metody możesz „wsadzić między bajki”.
Pomysły takie jak ocet jabłkowy czy cytryna na przebarwienia mogą skończyć się dla Twojej skóry tragicznie. Domyślamy się, że autorzy takich metod próbowali doszukać się domowych metod na obniżenie pH, które – jak już zostało wcześniej wspomniane – może stanowić skuteczną profilaktykę powstawania przebarwień. Jednak nie są to metody bezpieczne!
Cytryna, ocet jabłkowy czy traktowanie zmian sodą oczyszczoną mogą w poważny sposób podrażnić Twoją skórę i doprowadzić do uszkodzenia bariery hydrolipidowej, a nawet bariery naskórkowej. Horrorem pielęgnacyjnym może być wersja, w której osoba ze świeżym śladem po wyciśniętym pryszczu postanawia z uporem Syzyfa codziennie smarować miejsca plasterkiem cytryny. Efekt może być odwrotny do oczekiwanego, gdyż uszkodzenie bariery naskórkowej doprowadzi do trwałego uszkodzenia skóry, które pod wpływem promieni słonecznych może zmienić się w PIH. I wtedy i tak finalnym krokiem do dalszego usuwania przebarwień będzie wybór dobrych kosmetyków lub wizyta u dermatologa, a przecież w ten sposób można zadziałać dużo szybciej!
Cera z przebarwieniami – codzienna pielęgnacja
Przejdźmy od słów do czynów. Wiesz już w teorii, jak rozjaśniać przebarwienia na skórze. Czas ułożyć podstawy codziennej pielęgnacji.
Jeśli chcesz skutecznie rozjaśnić przebarwienia na twarzy, to do swojej pielęgnacji musisz włączyć:
-
kwasy – wesprą prawidłową wymianę naskórka, co przyczyni się do rozjaśnienia przebarwień płytkich,
-
inhibitory tyrozynazy (witamina C, retinol i inne wyżej wymienione) – będą hamować nadmierne wydzielanie melaniny, co będzie dobrą prewencją przyszłych plam barwnikowych,
-
FOTOPROTEKCJĘ – krem z filtrem UVA i UVB to Twój najlepszy ochroniarz przed nowymi zmianami,
-
substancje łagodzące (betaina, pantenol, alantoina) – pomogą Ci złagodzić ewentualne podrażnienia po kwasach, witaminie C czy retinolu,
-
substancje odbudowujące i nawilżające (ceramidy, cholesterol, oleje, skwalan, NMF, peptydy, beta-glukan, kwasy PHA, cukry, ekstrakty, np. z aloesu, jagody brusznicy)
Jak widzisz rozjaśnianie przebarwień to bardziej kompleksowy proces niż po prostu włączenie kilku nowych kosmetyków. Musisz zadbać o kilka ważnych kwestii na raz, które nie tylko złuszczą naskórek, lecz także wesprą procesy regeneracji i zadbają o prawidłowy poziom nawilżenia.
Rozjaśnij przebarwienia na twarzy z BasicLab – plan pielęgnacyjny dla cery z przebarwieniami
Przygotowanie planu pielęgnacyjnego, który pomoże Ci rozjaśnić przebarwienia na skórze, wydaje się być trudnym zadaniem? Możesz na nas liczyć! Poniżej przygotowałyśmy gotowy plan dla cery ze zmianami barwnikowymi.
Obok każdego etapu znajdziesz też przykładowe produkty, które możesz wybrać do danego kroku w codziennej pielęgnacji, dzięki czemu możesz szybko skompletować swój zestaw kosmetyków na przebarwienia skórne.
Krok 1: Demakijaż i oczyszczanie
Niezależnie od problemu, pierwszym krokiem musi być dokładne oczyszczenie twarzy. Wieczorem polecamy Ci zrobić dwuetapowe oczyszczanie z płynem micelarnym, które pomoże zmyć z Twojej twarzy makijaż, sebum czy oleiste zanieczyszczenia (np. cząstki smogowe).
Krok 2: Akcja antyoksydacja lub stymulacja
Na przebarwienia skóry świetnie działa witamina C, dlatego polecamy Ci ją użyć w porannej pielęgnacji. Nie tylko zadba o rozjaśnienie przebarwień, ale również będzie chronić Twoją twarz przed wolnymi rodnikami, które przyczyniają się do starzenia skóry.
Na wieczór wybierz bardziej stymulujące serum, które dokładnie podziała na przebarwienia na twarzy. Może być to retinol, kwasy AHA lub coś, co zawiera inne substancje blokujące wydzielanie melaniny.
W BasicLab mamy specjalne serum do twarzy na przebarwienia, które zawiera kilka skutecznych substancji rozjaśniających plamy pigmentacyjne. Dermokosmetyk zawiera m.in. kwas azelainowy, glicynę, kwas traneksamowy, niacynamid, pochodną witaminy C, ekstrakt z korzenia lukrecji i alfa arbutynę. To prawdziwa bomba składników, które mają udowodnione działanie depigmentacyjne.
Początkowo, wprowadzając produkt, rozpocznij od aplikacji 3 razy w tygodniu i stopniowo zwiększaj do codziennego stosowania. Serum po otwarciu przechowuj w lodówce.
Krok 3: Regeneracja skóry
Po silnym działaniu antyoksydacyjnym lub stymulacyjnym pora na dawkę nawilżenia i odbudowy. Jeśli potrzebujesz podwójnej, to wybierz serum z ceramidami i krem, a jeśli Twoja skóra dobrze przyjmuje silne składniki aktywne, to możesz postawić wyłącznie na ceramidowy krem.
Krok 4: SPF to Twoje must-have
I na koniec coś, bez czego nie możesz opuszczać swojego domu, czyli SPF. Jeśli nie chcesz widzieć na swojej buzi nowych „cętek” to ZAWSZE w codziennej pielęgnacji, bez względu na pogodę, stosuj krem z filtrem UV.
Ważna uwaga: przebarwienia na twarzy warto badać!
Przebarwienia skórne mogą przekształcić się w zmiany rakowe (np. czerniak, rak kolczastokomórkowy). Profilaktyka jest lepsza niż przykre konsekwencje, dlatego też zadbaj o nią już w domu. Obserwuj wszelkie zmiany barwnikowe na skórze. Zaniepokoić powinny Cię między innymi:
-
zmiana kształtu (z regularnego na rozlany),
-
powiększenie przebarwienia
-
wypukłości
Większość przebarwień na szczęście jest jedynie problemem estetycznym. Pamiętaj też, że wcale nie musisz rozjaśniać przebarwień. Jeśli przykładowo lubisz swoje piegi – po prostu je obserwuj i koniecznie smaruj kremem z filtrem.